Sirkü 1746 – İnşaat demiri izleme sistemi
İnşaat demiri izleme sistemi uygulama Genel Tebliği 16.3.2023 tarih ve 32134 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Söz konusu genel tebliğ ile
Öncelikli olarak inşaatta kullanılacak demirlerin üretim veya ithalatından Yapı Denetimi Hakkında Kanunda yer alan yapı müteahhidi dâhil teslimine kadar tüm aşamaları ile laboratuvar test süreçleri de dâhil olmak üzere takip edilmesine yönelik usul ve esaslar belirlendi.
Tebliğ gereği;
Mevcut inşaat demiri üreten veya ithal edenler ile ihracatçı, toptancı, bayi, tüccar ve yapı müteahhitlerinin 1/1/2024 tarihinden önce İDİS’e geçmeleri zorunlu.
16.3.2023 tarihi itibarıyla stoklarında güvenlikli etiket ve/veya güvenlikli işareti olmayan inşaat demiri bulunduranlardan, üretici ve ithalatçılar 1/1/2024 tarihinden itibaren, diğerleri ise 31/1/2024 tarihinden sonra bu stoklarını satışa konu edemeyecekler.
İnşaat Demiri İzleme Sisteminin kurulumu ve işletilmesi
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünce,
İnşaat sektöründe faaliyet gösteren mükellefler tarafından kullanılmak üzere inşaat demirinin üretimi veya ithalatından inşaatta kullanım ve laboratuvar deneyleri dâhil geçen tüm aşamalarda takip edilmesine imkân verecek bir sistemin (İDİS) kurulacaktır.
Sistem kapsamında;
a) İnşaat demiri üreten veya ithal eden mükellefler tarafından inşaat demirine güvenlikli etiket ve/veya güvenlikli işaret uygulanması, üretim faaliyetleriyle ilgili temel verilerin izlenmesi ve merkezi sisteme veri aktarılması,
b) Veri girişi/paylaşımı yapılabilen yazılım ve/veya el terminal benzeri cihazlar ve/veya mobil uygulamalar aracılığıyla üretici, ihracatçı, ithalatçı, toptancı, bayi, tüccar, inşaatta kullanım ve laboratuvar deneyleri dâhil teslim işlemlerinin izlenmesi ve takip edilmesi,
c) Darphane tarafından bu işlemlere ilişkin verilerin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı ve Gelir İdaresi Başkanlığına aktarılması,
zorunluluğu getirilmiştir.
– Yurt içinde inşaat demiri üretimi yapan firmalar için üretim tesislerinde ve inşaat demiri ithal eden firmalar için Darphane tarafından belirlenen yerlerde İDİS bileşenleri kurulacaktır.
– İDİS kapsamında, Darphane tarafından belirlenmiş özellikleri içeren güvenlikli etiketler ve/veya güvenlikli işaretler kullanılacaktır.
– Üretici ve ithalatçı firma dışında inşaat demiri satan veya satın alanlar kendilerine verilecek kullanıcı adı ve şifre ile sisteme teslim, alış ve satış belgelerine ilişkin bilgilerin girişini yapacaktır.
– Sistem paydaşları, Darphanenin www.darphane.gov.tr internet adresinde yayımlanacak kılavuzlarda belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde Darphane tarafından kurulacak donanım ve yazılım ara yüzleri ile kılavuzda belirlenen ilgili verileri Darphane ile paylaşacaklardır.
– Söz konusu yazılım ara yüzleri inşaat demirinin üretim ve ithalatından (her bir ara teslim aşaması dâhil) yapı müteahhidince işin bitirilmesine kadar tüm süreçte veri sürekliliğini sağlayacak şekilde hazırlanacaktır.
Sistem paydaşları sistem kılavuzunda tarif edilen yazılım ve donanımları Darphaneden tedarik etme ve sistemlerine entegre etmekle sorumludurlar. Gerekli yazılım, donanım, sarf ve benzeri sistem unsurlarına ait ücretlendirme Darphanenin www.darphane.gov.tr internet adresinde yayımlanacaktır.
İDİS dışında inşaat demiri üretimi, ihracatı, ithalatı, alışı, satışı ve kullanımı yapılmayacaktır.
İDİS’in işleyiş ve denetiminden Darphane sorumludur.
İDİS’e kayıtlı firmalar, bu sistem kapsamındaki güvenlikli etiket ve/veya güvenlikli işaret taleplerini, sistem portalı üzerinden Darphaneye bildireceklerdir.
Üreticilere ve ithalatçılara teslim edilecek güvenlikli etiket ve/veya güvenlikli işaret bedelleri, taleplerin onaylanmasının ardından Darphanenin herhangi bir kamu bankası nezdinde açılmış bulunan hesabına yatırılarak veya İDİS üzerinden ödenecektir. Bedelin yatırılmasıyla birlikte üreticiler ve ithalatçıların güvenlikli etiket ve/veya güvenlikli işaret talepleri 15 gün içinde teslim edilecektir.
Bu Tebliğle getirilen zorunluluklara uymayanlar hakkında 213 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümleri tatbik edilecek.
Diğer hususlar
(1) Güvenlikli etiket ve/veya güvenlikli işaret birim fiyatları maliyet unsurları dikkate alınarak Darphane tarafından belirlenecektir. Bedellere ilişkin (KDV hariç) birim fiyatlar, Darphane tarafından www.darphane.gov.tr internet adresinde açıklanacaktır.
(2) Belirlenen bedeller sistemin devreye girişinden sonraki yıllarda, Türkiye İstatistik Kurumunca bir önceki yıl için belirlenen yıllık Yİ-ÜFE oranında artırılacak ve bir yıl süresince uygulanacaktır. Yıllık fiyat artışı ait olduğu yılın 1 Ocak tarihinden itibaren geçerli olacaktır.
(3) Üreticiler ve ithalatçılar tarafından teslim alınan güvenlikli etiket ve/veya güvenlikli işaretlerin çalınması veya yangın, deprem, su basması gibi çeşitli nedenlerle zayi olması halinde, Darphaneye olayın vuku bulduğu tarihi izleyen 10 gün içinde durumu ispatlayıcı resmî belgelerle birlikte yazılı olarak başvurulması gerekmektedir.
(4) Üreticiler ve ithalatçılar, güvenlikli etiket ve/veya güvenlikli işaretlerin kullanımı aşamasında oluşan fireleri, niteliği Darphane tarafından belirlenecek muhafaza kaplarında saklayacaklardır. Bu firelere ilişkin Darphane tarafından belirlenecek bilgiler ilgililer tarafından takip eden ayın onuncu gününe kadar sisteme girilecektir.
(5) Bu şekilde tespit edilerek muhafaza altına alınan fireler Darphanenin uygun göreceği zamanlarda ve Darphane tarafından belirlenecek komisyon tarafından tutanağa bağlanmak suretiyle tespit ve imha edilecektir.
(6) İDİS’e kayıtlı firmalar işi bırakmaları halinde, kullanılmamış güvenlikli etiket ve/veya güvenlikli işaretleri bir tutanak tanzim etmek suretiyle işin bırakıldığı tarihi takip eden 7 gün içerisinde Darphaneye teslim edeceklerdir.
Tebliğin geçici birinci maddesi gereği;
– Mevcut inşaat demiri üreten veya ithal edenler ile ihracatçı, toptancı, bayi, tüccar ve yapı müteahhitlerinin 1/1/2024 tarihinden önce İDİS’e geçmeleri zorunludur.
– Bu Tebliğin yayımlandığı tarih itibarıyla (16.3.2023) stoklarında güvenlikli etiket ve/veya güvenlikli işareti olmayan inşaat demiri bulunduranlardan, üretici ve ithalatçılar 1/1/2024 tarihinden itibaren (3 Ocak 2024 tarih ve 32418 sayılı resmi gazetede yayımlanan İnşaat demiri izleme sistemi genel tebliğinde değişiklik yapan 1 nolu tebliğ ile bu zorunluluk 30.4.2024 tarihine ertelenmiştir.), diğerleri ise 31/1/2024 tarihinden sonra bu stoklarını satışa konu edemez.
———————————–
Hatırlatma:
Sirkülerimiz bilgilendirme amaçlı olup belirli bir konu hakkında genel çerçevede bilgi vermek amacını taşıdığından içerikten kaynaklanan veya içeriğe ilişkin ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.
Bu sirkümüzde yer verilen bilgiler yazının tarihi itibarıyla geçerli olup, yazı tarihinden sonra gerçekleşebilecek yasal değişiklikler, gelişecek uygulamalar ve yargı kararları ileride farklı düzenlemeleri ve değerlendirmeleri gerektirebilmektedir.
Bu nedenle konular ile ilgili karar vermeden önce profesyonel bir danışmandan görüş ve destek alınması tavsiye olunur.