Ciro Primleri

15 Mayıs 2019     Sirkü 1364

3065 sayılı Kanunun 35 inci maddesi ile KDV matrahında çeşitli sebeplerle değişiklik vuku bulduğu hallerde, vergiye tabi işlemleri yapmış olan mükelleflerin, bunlar için borçlandığı vergiyi; bu işlemlere muhatap olan mükelleflerin ise indirme hakkı bulunan vergiyi değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve değişikliğin vuku bulduğu dönem içinde düzeltebilmelerine imkân sağlanmıştır.

Fatura ve benzeri belgelerde ayrıca gösterilmeyip, yıl sonlarında, belli bir dönem sonunda ya da belli bir ciro aşıldığında (satış primi, hâsılat primi, yıl sonu iskontosu gibi adlarla) yapılan iskontolar esas itibarıyla, asıl işleme ilişkin KDV matrahının değişmesi sonucunu doğurmaktadır. Dolayısıyla, KDV matrahında değişiklik vuku bulduğu bu gibi durumlarda 3065 sayılı Kanunun 35 inci maddesine göre düzeltme yapılması gerekmektedir.

Bu itibarla, fatura ve benzeri vesikalarda gösterilmeyip belli bir dönem sonunda ya da belli bir ciro aşıldığında yapılan iskontolar nedeniyle KDV matrahında değişiklik vuku bulduğu hallerde düzeltme işlemi, alıcı tarafından satıcı adına bir fatura ve benzeri belge düzenlenmek ve bu amaçla düzenlenecek belgede, KDV matrahında değişikliğe neden olan iskonto tutarına ilk teslim veya hizmetin yapıldığı tarihte bu işlem için geçerli olan KDV oranı uygulanmak suretiyle yapılacaktır.”

Görüldüğü gibi, Maliye İdaresi eskiden ciro primlerini müstakil bir hizmet bedeli olarak yorumlamakta iken KDV Genel Uygulama Tebliği’nin III-A/6 bölümünde iskonto gibi yorumlamaktadır.

Bu düzenleme uyarınca;

Yurt içi alıcılarca ödenen ciro primleri

KDV matrahında değişikliğe neden olan iskontolar gibi ilk teslim veya hizmetin yapıldığı tarihte bu işlem için geçerli olan KDV oranı uygulanmak suretiyle yapılacaktır.

Ciro pirimi faturasının alınmasını müteakiben Yurt içi ciro pirimi ödemelerinde muhasebe kaydı

611 Satış iskontoları   XX

191 İndirilecek KDV    XX

                         120 Alıcılar hs.  XXXX

Şeklinde olmalıdır.

Öte yandan ciro pirimini biz alıyorsak başka bir ifade ile ciro pirimi faturasını biz kesmiş isek aşağıdaki muhasebe kaydını yapmamız gerekir.

Maliyetlerden düşülecekse yani alınan mallar stok ta ise

120    Alıcılar hs. XXXX

                       150/153 İlk mad./Tic.Mal      XX

                       391 Hes.KDV                        XX

Veya mallar satılmış yani stoktan çıkmış ise

120 Alıcılar    XXXX

                             602 Diğer Gelirler       XX

                            391 Hesaplanan KDV  XX

Şeklinde kayıt yapılacaktır.

———————————

Hatırlatma:

Sirkülerimiz bilgilendirme amaçlı olup belirli bir konu hakkında genel çerçevede bilgi vermek amacını taşıdığından içerikten kaynaklanan veya içeriğe ilişkin ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.

Bu sirkümüzde yer verilen bilgiler yazının tarihi itibarıyla geçerli olup, yazı tarihinden sonra gerçekleşebilecek yasal değişiklikler, gelişecek uygulamalar ve yargı kararları ileride farklı düzenlemeleri ve değerlendirmeleri gerektirebilmektedir.

Bu nedenle konular ile ilgili karar vermeden önce profesyonel bir danışmandan görüş ve destek alınması tavsiye olunur.