Sirkü 2040 İhracata konu malın yurt dışındaki firmanın Türkiye de kiraladığı depo veya ambarlara teslimi
İhracata konu mallar bazen yurt dışındaki firmanın Türkiye de kiraladığı depo veya ambarlara gönderilip orada bir müddet bekledikten sonra ileriki bir tarihte yurt dışı edilmektedir. Özellikle yılın son aylarında depoya gönderilip takibeden yılda ihracı gerçekleşen mallarda belge düzenin nasıl olacağı ihracat bedelinin hangi yılın geliri olacağı zaman zaman tereddütlere konu olmaktadır.
Konuyla ilgili olarak GİB İstanbul Defterdarlığının 28.11.2025 tarih ve tarih ve 11395140-105[229-2014/VUK1-18678]-228965 sayılı özelgesi aşağıda özetlenmiştir.
Gelir ve Kurumlar vergisi açısından;
Bilindiği üzere Ticari kazançta elde etme tahakkuk esasına bağlanmış bulunmaktadır. Bu esas dikkate alındığında, bir gelir veya gider unsurunun, özel bir düzenleme bulunmadığı sürece, mahiyet ve tutar itibariyle kesinleştiği dönemin kazancının tespitinde dikkate alınması gerekmektedir.
Bu nedenle Yurt dışındaki müşteri ile yapılan sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerin gerçekleştirildiği tarih itibarıyla satış işleminden doğan gelir ve gider mahiyet ve tutar olarak kesinleşmiş olacaktır.
Dolayısıyla, satış akdine konu olan malın fabrikada, depoda, ambarda veya herhangi bir yerde yurt dışındaki müşterinin kendisinin veya adına hareket edenin teslim alacağının satış akdinde belirlenmiş olması halinde, belirlenen koşullarla malı teslim edilmesiyle satış akdi tamamlanmış, dolayısıyla gelir tahakkuk etmiş olacağından söz konusu gelirin bu tarihin içinde bulunduğu hesap döneminin kurum kazancına dahil edilmesi gerekmektedir.
KDV açısından;
KDV kanunun 11/1-a maddesinde; ihracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler ile yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetlerin vergiden istisna olduğu,
12/1-a maddesinde; bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için, teslimin yurt dışındaki bir müşteriye veya serbest bölgedeki alıcıya yapılması veya yetkili gümrük antreposu işleticisine tevdi edilmesi gerektiği,
Amir hükümdür.
Bu itibarla yurt dışındaki firmanın Türkiye’de kiralamış olduğu depoya yapılan mal teslimleri esas olarak KDV’nin konusuna girmekle birlikte aynı Kanunun 11/1-a ve 12/1-a maddeleri kapsamında ihracatlarının gerçekleşmesi halinde KDV’den istisna olacaktır.
KDVGUT de “İstisnanın Kapsamı ve Beyanı” başlıklı II/A.1.1.1 bölümünde; Mal ihracına ilişkin istisna, ihracatın gerçekleştiği tarih olan gümrük beyannamesinin “kapanma tarihi”ni içine alan vergilendirme dönemine ait KDV beyannamesi ile beyan edileceği. İhracat işlemleri iç gümrüklerde yapılan ihracat teslimlerinde, gümrük beyannamesinin sınır gümrüklerince kapatıldığı tarih, ihracatın gerçekleştiği tarih olarak kabul edileceği açıklanmıştır.
Bu nedenle istisnanın beyan tarihi söz konusu mallara ait gümrük beyannamelerinin kapanma tarihini içine alan vergilendirme dönemi olacaktır.
VUK ve belge düzeni açısından;
VUK nun 230 uncu maddesi gereği malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde alıcının, taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlenmesi ve taşıtta bulundurulması şarttır.
İhraç konusu malın depoda, ambarda veya belirlenen herhangi bir yerde yurt dışındaki müşterinin kendisinin veya adına hareket edenin teslim alacağının satış akdinde belirlenmiş olması halinde
Yurt dışındaki firmanın Türkiye’de kiralamış olduğu depoya ihraç konusu mal sevk irsaliyesi ile gönderilmelidir.
Aynı kanunun 231 inci maddesi gereği de söz konusu malın teslim edildiği tarihten itibaren yedi gün içinde fatura düzenlemesi gerekmektedir.
——————————————–
Hatırlatma:
Sirkülerimiz bilgilendirme amaçlı olup belirli bir konu hakkında genel çerçevede bilgi vermek amacını taşıdığından içerikten kaynaklanan veya içeriğe ilişkin ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.
Bu sirkümüzde yer verilen bilgiler yazının tarihi itibarıyla geçerli olup, yazı tarihinden sonra gerçekleşebilecek yasal değişiklikler, gelişecek uygulamalar ve yargı kararları ileride farklı düzenlemeleri ve değerlendirmeleri gerektirebilmektedir.
Bu nedenle konular ile ilgili karar vermeden önce profesyonel bir danışmandan görüş ve destek alınması tavsiye olunur.
