Sirkü 2036 Yenileme Fonu

Yenileme fonu, İktisadi işletmelere dahil amortismana tabi iktisadi kıymetlerin yenilenebilmesi için bu kıymetlerin satışından doğan kârların bilançonun pasifinde azami üç yıl süre ile bekletilmesini, ifade eden bir vergi erteleme yöntemi olarak, işletme içi yatırımları teşvike yönelik bir uygulamadır.

Uygulama, Vergi mevzuatımızda 213 sayılı VUK nun Amortismana Tabi Malların Satılması başlıklı 328 inci maddesinde,

Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerce;

– Satılan iktisadi kıymetlerin yenilenmesi veya benzer mahiyetteki bir iktisadi kıymetin iktisabı, işin niteliğine göre zorunlu bulunur veya bu hususta işletmeyi idare edenlerce karar verilmiş ve teşebbüse geçilmiş olursa bu takdirde, satıştan doğan kâr, satışın yapıldığı tarihi takip eden üçüncü takvim yılının sonuna kadar pasifte geçici bir hesapta tutulabilir. Bu süre içinde, satılan iktisadi kıymetlerin yenilenmesi veya benzer mahiyetteki bir iktisadi kıymetin iktisabı gerçekleşmezse, geçici hesapta tutulan kâr, satışın yapıldığı yılı takip eden üçüncü takvim yılının kâr ve zarar hesabına eklenir.

– Pasifte geçici bir hesapta tutulan kâr, finansal kiralama yoluyla edinilenler de dâhil olmak üzere (a) bendindeki esaslar dâhilinde iktisap edilen bir veya birden fazla kıymetin bu Kanun hükümlerine göre ayrılacak amortismanlarına mahsup edilir. Bu mahsup tamamlandıktan sonra itfa edilmemiş olarak kalan değerlerin amortismanına devam olunur.

– Pasifte geçici bir hesapta tutulan kâr, satışı yapılan iktisadi kıymetin yerine iktisap edilen yeni kıymetlerin amortisman ayrılabilecek tutarından fazla ise bu fazlalık, satışın yapıldığı yılı takip eden üçüncü takvim yılının kâr ve zarar hesabına eklenir.

ç) Satışın yapıldığı yılı takip eden üçüncü takvim yılının sonundan önce işin terki, devri veya işletmenin tasfiyesi hâlinde pasifte geçici bir hesapta tutulan kâr o yılın kâr ve zarar hesabına eklenir.

Maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir.

Amir hüküm şeklindedir.

Söz konusu hüküm irdelendiğinde,

– Satışa konu iktisadi kıymet Amortismana tabi olmalıdır.

– Satış sonrası iktisadi kıymetin yenilenmesinin zorunlu olması veya yöneticilerce karar alınması,

– Fonun, satıştan sonra elde edilen kâr üzerinden oluşturulması

Gerekmektedir.

Ayrıca yenileme fonu uygulanacaksa,

– Öncelikle işin mahiyetine göre satılacak iktisadi kıymetlerin yenilenmesinin zorunlu olduğuna dair yöneticilerce karar alınarak karar defterine kaydedilmeli,

Sonra kronolojik sıra ile

– Eski iktisadi kıymet satılmalı.

– Satış kârı bilançonun pasifinde yenileme fonu olarak ayrılmalı.

– Yeni iktisadi kıymetin inşası veya satın alınması işlemine başlanmalıdır.

Sonra da ayrılan fon, yeni iktisadi kıymetin amortismanına mahsup edilmelidir.

Satılan iktisadi kıymetin yenilenmesinden kasıt, aynı özelliklere sahip ve aynı işi ifa edecek aynı neviden bir iktisadi kıymetin alınması olduğu için farklı bir iktisadi kıymet alımında yenime fonu uygulanamaz.

Ayrıca bu sıralamaya uyulmaz ise yenileme fonu uygulamasının geçersiz olacağı madde metninden anlaşılmakla beraber GİB Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığınca verilen 5.2.2016 tarih ve B.07.1.GİB.4.99.16.01-105[328-2015]-2217 sayılı özelge ve Bursa Defterdarlığının 13.1.2016 tarih ve 95462982-105[VUK.ÖZLG-15-29]-6 sayılı özelgeleri de bu yöndedir.

——————————————

Hatırlatma:

Sirkülerimiz bilgilendirme amaçlı olup belirli bir konu hakkında genel çerçevede bilgi vermek amacını taşıdığından içerikten kaynaklanan veya içeriğe ilişkin ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.

Bu sirkümüzde yer verilen bilgiler yazının tarihi itibarıyla geçerli olup, yazı tarihinden sonra gerçekleşebilecek yasal değişiklikler, gelişecek uygulamalar ve yargı kararları ileride farklı düzenlemeleri ve değerlendirmeleri gerektirebilmektedir.

Bu nedenle konular ile ilgili karar vermeden önce profesyonel bir danışmandan görüş ve destek alınması tavsiye olunur.