Sirkü 1874 – Hakedişe tabi hizmet sözleşmelerinde KDV de vergiyi doğuran olay ve fatura düzenlenme tarihi
İhaleli ve hakedişe bağlı hizmet alım işlerinde KDV açısından vergiyi doğuran olayın ne zaman meydana geldiği ve hizmete ait faturanın ne zaman kesilmesi gerektiği zaman zaman uygulamada tereddütlere neden olabilmektedir.
KDVGUT I/Ç.1 Vergiyi doğuran olayın meydana gelmesi başlıklı bölümünde
KDV Kanunun 10 uncu maddesi hükmü gereği,
Mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde vergiyi doğuran olayın, mal teslimi veya hizmet ifasının yapıldığı anda meydana geleceği,
Vergi alacağının zamanında kavranması ve güvence altına alınması amacıyla malın tesliminden veya hizmetin yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi halinde ise bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere vergiyi doğuran olay fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi anında meydana geleceği,
Kısım kısım mal teslimi veya hizmet yapılması mutad olan veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde her bir kısmın teslimi veya bir kısım hizmetin yapılması anında vergiyi doğuran olay meydana gelmiş sayılacağı,
Birden fazla vergilendirme dönemine yayılarak verilen hizmetlerde, hizmet bedelinin tamamının veya bir kısmının hizmet ifa edilmeden önce tahsil edilmesi halinde, fatura ve benzeri belge düzenlenmemiş olması koşuluyla KDV doğmaz. Öte yandan, bir vergilendirme döneminden fazla devam eden hizmetlerde, takvim yılının aylık dönemlerinden oluşan vergilendirme dönemleri itibarıyla KDV’nin hesaplanması ve verilecek hizmetlere ilişkin faturanın aylık ödeme tutarı belirtilerek tanzim edilmesi gerekmektedir. Belli bir vergilendirme döneminde beyan edilecek KDV matrahının ise toplam hizmet bedelinin, hizmetin ifa edileceği aylık sürelere bölünmesi suretiyle tespitinin mümkün olduğu,
Toplam bedel hizmet tamamlandığında alınsa dahi hizmetin gerçekleştiği vergilendirme dönemlerine isabet eden tutarın ilgili olduğu dönemde beyan edilmesi gerekmekte olup, hizmet bedelinin tamamının hizmet ifasının sonunda beyan edilmesinin mümkün olmadığı,
Hakedişli işlemlerde, verilen hizmet sebebiyle elde edilen hakediş bedeli için hakedişin tahakkuk ettiğini belgeleyen kabul tutanağının düzenlendiği bir diğer ifade ile hakediş raporunun onaylandığı tarihte vergiyi doğuran olay gerçekleşmiş sayılacağı
Belirtilmiştir.
Öte yandan,
213 sayılı VUK nun 229 uncu maddesinde faturanın tarifi, 232 inci maddesinde ise, emtia ve hizmetler için kimlerin fatura istemek ve almak zorunda olduğuna ilişkin düzenlemeler yapılmıştır.
Aynı Kanunun fatura nizamını düzenleyen 231 inci maddesinin 5 numaralı bendinde faturanın, malın teslimi ve hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenleneceği, bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturaların hiç düzenlenmemiş sayılacağı hükmü mevcuttur.
Öte yandan; faturanın elektronik belge olarak düzenlenmesi, elektronik ortamda iletilmesi, muhafaza ve ibraz edilmesine ilişkin usul ve esasların açıklandığı 397 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinin (3.) bölümünde e-faturanın yeni bir belge türü olmadığı, kağıt fatura ile aynı hukuki niteliklere sahip olduğu açıklandıktan sonra “e-Fatura Düzenlenmesi ve İletilmesi” başlıklı (5.) bölümünün beşinci paragrafında “Mükellefler e-Fatura düzenlerken, bu Tebliğde belirtilmeyen hususlarda süreler başta olmak üzere Vergi Usul Kanunu ve ilgili diğer kanun ve düzenlemelerde yer alan usul ve esaslara uymak zorundadır.”
açıklaması yapılmıştır.
Yukarıdaki kanun ve tebliğ hükümleri irdelendiğinde hizmet alım ihalelerinde, hizmetin yapılmış olmasının vergiyi doğuran olay olarak fatura düzenlenmesi için yeterli olmadığı, hizmetin yapılmış olduğunun idare tarafından kabul edilmiş olması gerektiği sonucunu doğurmaktadır.
Sonuç
Yukarıda yer alan hüküm ve düzenlemelere göre; gerek kâğıt ortamında gerekse elektronik ortamda düzenlenecek hakediş bedelleri karşılığı faturanın, hakedişin tahakkuk ettiğini belgeleyen kabul tutanağının düzenlendiği yani hakediş raporunun onaylandığı tarihten itibaren yedi gün içinde düzenlenmesi gerekmektedir.
Söz konusu yedi günlük süre azami sure olduğundan, bu süreye riayet edilmemesi halinde Vergi Usul Kanununda öngörülen cezaların uygulanacağı tabiidir.
Ancak herhangi bir nedenle fatura hakediş onayından önce düzenlenmişse mükellefin takdiri ile vergiyi doğuran olay fatura tarihine çekilmiş demektir.
———————-
Hatırlatma:
Sirkülerimiz bilgilendirme amaçlı olup belirli bir konu hakkında genel çerçevede bilgi vermek amacını taşıdığından içerikten kaynaklanan veya içeriğe ilişkin ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.
Bu sirkümüzde yer verilen bilgiler yazının tarihi itibarıyla geçerli olup, yazı tarihinden sonra gerçekleşebilecek yasal değişiklikler, gelişecek uygulamalar ve yargı kararları ileride farklı düzenlemeleri ve değerlendirmeleri gerektirebilmektedir.
Bu nedenle konular ile ilgili karar vermeden önce profesyonel bir danışmandan görüş ve destek alınması tavsiye olunur.