Sİrkü 1841 – 7491 sayılı Kanunla KDV kanununda yapılan değişiklikler

Gelir İdaresi Başkanlığınca 10 Şubat 2024 tarih ve 32456 sayılı resmi gazetede yayımlanan 50 sıra nolu KDVGUT değişiklik yapılmasında dair tebliğ ile 27/12/2023 tarih ve 7491 sayılı Kanun ile yapılan değişikliklere ilişkin usul ve esaslar tebliğ belirlendi.

Tebliğin birinci maddesi ile;

10.2.204 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, Tevkif edilen KDV nin indirimi ile ilgili KDVGUT tebliği (I/C-2.1.1.2.) bölümlerindeki kinci ve üçüncü paragraflar ile Örnek kaldırmıştır.

Tevkifata tabi tutulan KDV’nin indirimi konusunda, KDVGUT ne bu tebliğ ile eklenen (III/C-1.1.) bölümündeki açıklamaların dikkate alınacağı belirtilmiştir. (aşağıda 13 üncü madde de eklenen bölüm mevcuttur)

Tebliği 2 inci maddesi ile;

1 Mart 2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere KDV tevkifatı yapmak zorunluğu kapsamındaki belirlenmiş alıcılara kamu iktisadi teşebbüsleri (kamu iktisadi kuruluşları, iktisadi devlet teşekkülleri) de açık bir şekilde dahil edilmiştir.

Tebliği 3 üncü maddesi ile;

1 Mart 2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 2000 TL nin üstündeki işlemlere ilişkin kısmi tevkifat uygulama sınırı fatura düzenleme sınırına çıkarıldı.

Dolayısıyla 1 Mart 2024 tarihinden itibaren kısmi tevkifat uygulaması kapsamına giren her bir işlemin KDV dahil bedeli işlemin yapıldığı yıla ilişkin olarak 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 232 nci maddesine göre belirlenen fatura düzenleme sınırını aşmadığı takdirde, hesaplanan KDV tevkifata tabi tutulmayacak. Sınırın aşılması halinde ise tutarın tamamı üzerinden tevkifat yapılacak. (sınır 2024 yılı için 6.900 TL)

Tebliği 4 üncü maddesi ile;

10.2.204 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, Tevkifatlı işlemlerdeki Mal iadelerine ilişkin açıklayıcı örnek değişen KDV oranı ve tarihlerle aşağıdaki şekilde güncellenmiştir.

Örnek: Pamuk toptancısı (A), 14/4/2024 tarihinde tekstil firması (B)’ye 500.000 TL karşılığında pamuk teslim etmiş, hesaplanan (500.000 x 0,10 =)50.000 TL KDV’nin (50.000 x 0,10 =)5.000 TL’lik kısmı (A)’ya ödenmiş ve onun tarafından beyan edilmiş, (50.000 x 0,90 =) 45.000 TL’lik kısmı ise (B) tarafından tevkifata tabi tutulmuş ve Nisan/2024 dönemi beyannamesi ile sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenmiştir.

İşleme ilişkin fatura (B) tarafından 21/4/2024 tarihinde yasal kayıtlara alınmıştır. (B), (A)’ya ödediği 5.000 TL ile sorumlu sıfatıyla beyan edip 23/5/2024 tarihinde ödediği 45.000 TL’yi Nisan/2024 dönemine ait 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapmıştır.

Söz konusu pamuğun (1/5)’i 10/6/2024 tarihinde (A)’ya iade edilmiştir.

Bu durumda (B), (A)’dan 101.000 TL geri alacak, mal iadesinin gerçekleştiği dönemde, 1.000 TL’yi 1 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edecektir.

(A) ise, aynı dönemde 1.000 TL’yi l No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapacaktır.

Bu işlemler nedeniyle defter kayıtlarında KDV’nin sadece tevkifata tabi tutulmayan 1.000 TL’lik kısmı için düzeltme işlemi yapılacak, tevkifata tabi tutularak sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenmiş ve indirim konusu yapılmış olan tutar için düzeltme işlemi yapılmayacaktır.”

Tebliği 5 inci maddesi ile;

10.2.204 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, Tevkifatlı işlemlerde KDV matrahındaki değişikliklere ilişkin açıklayıcı örnek değişen KDV oranı ve tarihlere göre  aşağıdaki şekilde güncellenmiştir.

“Örnek: Satıcı (A) Firması, (7/10) oranında tevkifata tabi bir işlem için alıcı (B) Firmasına, 2024/Nisan döneminde bu işle ilgili olarak 1.000.000 TL’lik fatura düzenlemiş, faturada gösterilen (1.000.000 x 0,20 =) 200.000 TL KDV’nin (200.000 x 0,30=) 60.000 TL’si (A)’ya ödenmiş, (200.000 x 0,70=) 140.000 TL’lik kısmı ise (B) tarafından tevkifata tabi tutularak sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenmiştir.

Satıcı (A), bu işin bir kısmını tamamlayamadığından bedelde 200.000 TL’lik bir azalma meydana gelmiştir.

2024/Mayıs döneminde ortaya çıkan bu değişiklik nedeniyle tarafların karşılıklı düzeltme yapması gerekmektedir.

Buna göre satıcı (A), alıcı (B)’ye 200.000 TL ile birlikte bu tutara ait (200.000 x 0,20=) 40.000 TL KDV’nin tevkifata tabi tutulmayan (40.000 x 0,30=) 12.000 TL’sini (toplam 212.000 TL) iade edecek, 2024/Nisan döneminde beyan ettiği 12.000 TL’yi 2024/Mayıs dönemine ait 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapacaktır.

Alıcı (B) ise 2024/Nisan döneminde indirim konusu yaptığı 12.000 TL’yi, 2024/Mayıs döneminde 1 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edecektir.

Alıcı (B)’nin bu işlem nedeniyle tevkifata tabi tutarak beyan edip ödediği verginin, 200.000 TL’ye isabet eden kısmı olan (40.000 x 0,70=) 28.000 TL’si aynı zamanda indirim konusu yapılmış olduğundan, bir düzeltme işlemine konu olmayacaktır.”

Tebliğin 6 ıncı maddesi ile

Önceden Tevkifata tabi alımları nedeniyle tevkifat uygulayan alıcılar tarafından 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilen verginin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılması ve aynı dönemde indirim yoluyla giderilemeyen bu verginin iade alacağına dönüşmesi nedeniyle aynı dönem 2 No.lu KDV Beyannamesinden doğan borca mahsup edilmiş olması halinde, ödeme şartının sağlanmadığı kabul ediliyor, diğer dönemlere ilişkin iade alacağının söz konusu borca mahsup edilmesi halinde, ödeme şartı gerçekleşmiş sayılmaktaydı 10.2.204 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, bu fıkra yürürlükten kaldırıldı.

Bundan böyle 2 no.lu beyannamede tahakkuk eden KDV’nin, aynı döneme ilişkin 1  no.lu beyannamede beyan edilen iade hakkı doğuran işlemlerden kaynaklanan KDV alacağına  mahsubu mümkün bulunmakla birlikte, aynı döneme ait 1 no.lu beyannamede indirim konusu  yapılması mümkün olmayacaktır.  Ancak tebliğdeki örnekler incelendiğinde mahsubun gerçekleştiği dönem için sonraki ay verilecek 1 no.lu KDV  beyannamesinde indirim konusu yapılabileceği sonucu ortaya çıkmaktadır.

Tebliğin 7 inci maddesi gereği,

Bilindiği üzere tevkifat uygulamasından kaynaklanan KDV iadelerinde mahsup kapsamına tevkifatla ilgili olarak verilen 2 No.lu KDV Beyannamesine göre tahakkuk eden vergiler de dahil idi 10.2.204 tarihinde yürürlüğe giren bu madde ile, kaldırılan parafla bu mahsup imkanı kaldırıldı.

Ayrıca, Mükelleflerin İade belgelerdeki muhteviyat eksikliklerinin tamamlanması için kendilerine verilen 30 günlük süreden sonra eksiklikleri gideren mükelleflerin mahsup talepleri eksikliklerin tamamlandığı tarih itibarıyla yerine getiriliyor ancak borcun vadesinden mahsup tarihine kadar geçen süre için gecikme zammı uygulanıyordu.

Yapılan değişiklik ile Bundan sonra 30 günlük süreden sonra eksiklikleri gideren mükelleflerin mahsup talepleri eksikliklerin tamamlandığı tarih itibarıyla yine yerine getirilecek sadece eksiklik yazısının mükellefe tebliğ edildiği tarihi ile mükellefin eksiklikleri tam olarak giderdiği tarih arasında geçen süre için gecikme zammı uygulanacak. Bu talebe ilişkin vergi dairelerinde yapılan işlemler sırasında geçen süreler için ise gecikme zammı uygulanmayacak

Tebliğin 8 inci maddesi ile

İstisna kapsamında temin edilen veya istisna kapsamında temin edilen hammaddeyle üretilen gübrelerin KDV hesaplanarak teslimi halinde, hammadde veya gübrenin temininde ödenmeyen KDV, satışı gerçekleştiren mükellef tarafından teslimin yapıldığı döneme ilişkin 2 No.lu KDV beyannamesi ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek ödenir. Bu şekilde beyan edilerek ödenen KDV için vergi ziyaı cezası hesaplanmaz. 2 No.lu KDV beyannamesi ile beyan edilen bu vergi, aynı döneme ait 1 No.lu KDV beyannamesinde indirim konusu yapılırdı.

10.2.204 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, Yapılan bu ibare değişiklikle beyanın yanında ödeme şartı da getirilmiş oldu. Böylece indirimin takvim yılını takip eden takvim yılı aşılmamak şartıyla 2 nolu beyanname ile beyan edilen KDV’nin ödendiği vergilendirme dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılabilecektir. 

Tebliğin 9 uncu maddesi ile

10.2.204 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, 3996 Sayılı Kanuna Göre Yap-İşlet-Devret veya 3359 Sayılı Kanun ile 652 Sayılı Kararnameye Göre Kiralama Karşılığı Yaptırılan Projelerde KDV İstisnası 31.12.2028 kadar uzatıldı.

Tebliğin 10 uncu maddesi ile

10.2.204 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, Teknoloji Geliştirme Bölgesinde ve İhtisas Teknoloji Geliştirme Bölgesinde Verilen Teslim ve Hizmetler deKDV İstisnası 31.12.2028 kadar uzatıldı.

Tebliğin 11 inci maddesi ile

10.2.204 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, Şehir İçi Ulaşım Sistemleri ve Bunlara İlişkin Tesislerin Devir ve Teslimleri istisnası 31.12.2028 kadar uzatıldı.

Tebliğin 12 inci maddesi ile

10.2.204 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, Taşınmazların Sosyal Güvenlik Kurumuna Devir ve Teslimi ile Bu Taşınmazların Sosyal Güvenlik Kurumu Tarafından Devir ve Teslimleri istisnası 31.12.2028 kadar uzatıldı.

Tebliğin 13 üncü maddesi ile

10.2.204 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, KDVGUT III/C-1 bölümde yapılan ibare değişiklikleri ile vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilen verginin indirimi ödeme şartına bağlandı.

Ayrıca bölümün sonuna başlığı ile birlikte aşağıdaki bölüm eklenmiştir.

III/C-1.1.Sorumlu Sıfatıyla Beyan Edilerek Ödenen KDV’nin İndirimi

“1.1. Sorumlu Sıfatıyla Beyan Edilerek Ödenen KDV’nin İndirimi

28/12/2023 tarihli ve 32413 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 27/12/2023 tarihli ve 7491 sayılı Kanun ile 3065 sayılı Kanunun (29/1) maddesinde değişiklik yapılarak vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilerek ödenen KDV’nin indirim konusu yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.

Buna göre, Ocak/2024 vergilendirme döneminden itibaren vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından tevkif edilen ve 2 No.lu KDV Beyannamesiyle beyan edilen KDV’nin, ödendiği vergilendirme dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılması gerekmektedir.

Ancak, 3065 sayılı Kanunun (29/5) maddesinde Bakanlığımıza verilen yetki çerçevesinde, vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından tevkif edilen ve tevkifatın yapıldığı döneme ait 1 No.lu KDV Beyannamesinden önce verilen aynı döneme ait 2 No.lu KDV Beyannamesiyle süresinde beyan edilerek süresinde ödenen KDV’nin, 2 No.lu KDV Beyannamesinin ait olduğu dönemin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılması uygun bulunmuştur.

Vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar tarafından tevkif edilerek beyan edilen ancak kısmen ödenen KDV’nin ödendiği kısım itibarıyla indirim konusu yapılması mümkündür.

Ayrıca kısmi tevkifata tabi işlemlerde, işlem bedeli üzerinden hesaplanan KDV’nin satıcı tarafından beyan edilecek kısmı, alıcı tarafından takvim yılını takip eden takvim yılı aşılmamak şartıyla işleme ait fatura veya benzeri belgenin defterlere kaydedildiği döneme ilişkin olarak verilmesi gereken 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılır.

Örnek 1: (D) A.Ş. 8/1/2024 tarihinde 100.000 TL karşılığında ağaç ve orman ürünleri teslim almıştır. Şirket tarafından bu alımla ilgili olarak tevkif edilen 10.000 TL KDV’nin 2 No.lu KDV Beyannamesiyle süresinde beyan edilmesi ve tahakkuk eden 10.000 TL KDV’nin 23/2/2024 tarihine kadar ödenmesi halinde, bu tutar mükellef tarafından Ocak/2024 dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacaktır.

Örnek 2: (S) Ltd. Şti. (G) güvenlik şirketinden Temmuz/2024 ayı içerisinde özel güvenlik hizmeti satın almıştır. Bu hizmet alımı ile ilgili vergi (S) Ltd. Şti. tarafından sorumlu sıfatıyla 2 No.lu KDV Beyannamesiyle süresinde beyan edilmiş ve tahakkuk eden 50.000 TL KDV 28/8/2024 tarihinde ödenmiştir. (S) Ltd. Şti. tarafından süresinden sonra ödenen KDV, ödemenin yapıldığı tarihi kapsayan dönem olan Ağustos/2024 dönemi 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacaktır.

Örnek 3: (D) Yapı İnşaat A.Ş. 24/4/2024 tarihindeki inşaat demiri alımı nedeniyle tevkif ettiği vergiye ilişkin 2 No.lu KDV Beyannamesini süresinden sonra 20/6/2024 tarihinde vermiş ve tahakkuk eden 125.000 TL KDV’nin 25.000 TL’sini 21/6/2024 tarihinde, kalan 100.000 TL’lik kısmını 2/7/2024 tarihinde ödemiştir. (D) Yapı İnşaat A.Ş. tarafından ödenen KDV’nin 25.000 TL’si Haziran/2024 dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde, 100.000 TL’si de Temmuz/2024 dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacaktır.

Ayrıca 2 No.lu KDV Beyannamesiyle beyan edilen ve tahakkuk eden KDV’nin mükellefin iade alacağından mahsubu suretiyle ödenmesi mümkündür. Bu durumda iade talebine ilişkin standart iade talep dilekçesi ve iade için aranan belgelerin eksiksiz ve tam olarak verilmiş (mahsuben iade talepleri YMM Raporu sonucuna göre yerine getirilen iadelerde YMM Raporu dahil) ve hangi vergilendirme dönemine ilişkin tahakkuk eden 2 No.lu KDV Beyannamesinden kaynaklanan borca mahsubunun talep edildiğinin belirtilmiş olması gerekir. Söz konusu mahsup talebinin bu şekilde yapılmış olması halinde, mahsuba konu edilen KDV tutarının 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacağı dönem yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde tespit edilir.

Örnek 4: Demir-çelik alım satımı ile iştigal eden (Ö) A.Ş. 5/4/2024 tarihinde 200.000 TL karşılığında demir-çelik ürünleri teslim almıştır. Şirket, bu alımla ilgili olarak tevkif ettiği 20.000 TL KDV’yi 2 No.lu KDV Beyannamesiyle süresinde beyan etmiş ve tahakkuk eden KDV’nin önceki dönemlerde gerçekleşen ihracat teslimlerinden doğan KDV iade alacağından mahsubunu 23/5/2024 tarihinde talep etmiştir. Mükellefin standart iade talep dilekçesi ve iade için aranan belgeleri eksiksiz ve tam olarak vermiş olması halinde, mahsuba konu edilen 20.000 TL KDV mükellef tarafından Nisan/2024 dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacaktır.

Örnek 5: Demir-çelik alım satımı ile iştigal eden (G) A.Ş. 10/4/2024 tarihinde 1.000.000 TL karşılığında demir-çelik ürünü satmış olup alıcı tarafından 100.000 TL tevkifat uygulanmıştır. Mükellefin Nisan/2024 dönemine ilişkin indirilecek KDV tutarı ise 500.000 TL olup mükellef bu döneme ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde toplam 120.000 TL iade beyan etmiştir.

Aynı mükellef 5/5/2024 tarihinde 2.000.000 TL karşılığında demir-çelik ürünleri satın almıştır. Mükellef, bu alımla ilgili olarak tevkif ettiği 200.000 TL KDV’yi 2 No.lu KDV Beyannamesiyle süresinde beyan etmiş ve tahakkuk eden 200.000 TL KDV’nin 50.000 TL’sini 23/6/2024 tarihinde nakden ödemiştir. Mükellef tarafından ödenen 50.000 TL Mayıs/2024 dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacaktır.

Ayrıca mükellef tarafından Nisan/2024 dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde yer alan iade beyanına yönelik standart iade talep dilekçesi ve iade için aranan belgeler eksiksiz ve tam olarak 5/9/2024 tarihinde vergi dairesine verilmiş ve Mayıs/2024 dönemi 2 No.lu KDV Beyannamesinde tahakkuk eden KDV borcuyla gecikme zammına mahsubu talep edilmiştir. Mükellef tarafından sorumlu sıfatıyla beyan edilen ve mahsuba konu edilen 100.000 TL KDV, mükellefin Eylül/2024 dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacaktır. Mükellef, geri kalan 50.000 TL KDV borcunu ise 28/10/2024 tarihinde nakden ödemiştir. Mükellef tarafından nakden ödenen 50.000 TL Ekim/2024 dönemine ilişkin 1 No.lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılacaktır.”

Tebliği 14 üncü maddesi ile

Mükelleflerin İade belgelerdeki muhteviyat eksiklikleri veya KDVİRA sistemin tespit ettiği olumsuzlukları giderilmesi için kendilerine verilen 30 günlük süreden sonra eksiklikleri gideren mükelleflerin mahsup talepleri eksikliklerin tamamlandığı tarih itibarıyla yerine getiriliyor ancak borcun vadesinden mahsup tarihine kadar geçen süre için gecikme zammı uygulanıyordu.

10.2.204 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, Yapılan değişiklik ile Bundan sonra 30 günlük süreden sonra eksiklikleri/olumsuzlukları gideren mükelleflerin mahsup talepleri eksikliklerin/olumsuzlukların tamamlandığı tarih itibarıyla yine yerine getirilecek. Gecikme zammı eksiklik/Olumsuzluk yazısının mükellefe tebliğ edildiği tarihi ile mükellefin eksiklikleri/olumsuzlukları tam olarak giderdiği tarih arasında geçen süre için uygulanacak. Bu talebe ilişkin vergi dairelerinde yapılan işlemler sırasında geçen süreler için ise gecikme zammı uygulanmayacak

Tebliği 15 maddesi ile,

KDVGUT (V/B-3.) bölümünün birinci paragrafında yer alan “KDV mükellefleriyle; Kanunun 9 uncu maddesinde belirtilen, KDV kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlar,” ibaresi “KDV mükellefleri” olarak değiştirilmiş, aynı paragrafın sonuna aşağıdaki cümle eklenmiş ve aynı bölümde yer alan Örnek 2’deki “15 Ocak 2012” ibaresi “15 Şubat 2024” olarak, “24 Şubat 2012” ibaresi “21 Mart 2024” olarak değiştirilmiştir.

Ayrıca, 10.2.204 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, Vergi kesintisi yapmakla sorumlu tutulanlarında 2 No.lu KDV beyannamelerini, vergilendirme dönemini izleyen ayın 21 inci günü akşamına kadar ilgili vergi dairesine vermekle yükümlü oldukları belirtildi. (10.2.2024 tarih ve 164 sıra nolu VUK sirküleri ile ayın 25 ine uzatıldı)

Tebliğin 16 ıncı maddesi gereği,

10.2.204 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, İbare değişikliği ile Bir ay içinde tevkif edilen KDV nin 2 nolu KDV beyannamesi ile bu ayı takip eden ayın 21 inci günü akşamına kadar beyan edilmesi ve 23 üncü günü akşamına kadar ödenmesi gerektiği şeklinde değişiklik yapıldı. (10.2.2024 tarih ve 164 sıra nolu VUK sirküleri ile ayın 25 ine uzatıldı)

—————————–

Hatırlatma:

Sirkülerimiz bilgilendirme amaçlı olup belirli bir konu hakkında genel çerçevede bilgi vermek amacını taşıdığından içerikten kaynaklanan veya içeriğe ilişkin ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.

Bu sirkümüzde yer verilen bilgiler yazının tarihi itibarıyla geçerli olup, yazı tarihinden sonra gerçekleşebilecek yasal değişiklikler, gelişecek uygulamalar ve yargı kararları ileride farklı düzenlemeleri ve değerlendirmeleri gerektirebilmektedir.

Bu nedenle konular ile ilgili karar vermeden önce profesyonel bir danışmandan görüş ve destek alınması tavsiye olunur.