Öğrencilere Verilen Bursların Kazançtan İndirimi

Şirketler ve şahıslar adına Türkiye’de veya yabancı ülkelerde okutulan veya staj gören öğrencilere yeme, içme, konaklama ve eğitim masraflarını karşılamak üzere verilen burslar bazı koşulların varlığı halinde gelir ve kurumlar vergisinin tespitinde gider olarak dikkate alınabilmektedir.

Gelir Vergisi Kanununun 28 inci maddesinde yer alan düzenlemeye göre,

“1. Resmi ve özel müesseseler ve şahıslar hesabına yabancı memleketlerde tahsilde veya stajda bulunan öğrenci ve memurlara gider karşılığı olarak verilen paralar (özel müesseseler tarafından yapılan ödemeler, benzeri devlet öğrenci ve memurlarına verilen miktardan fazla olduğu takdirde, aradaki fark ücret olarak vergiye tabi tutulur.) (Asli görev veya memuriyet dolayısıyla alınan ücretler bu istisnaya dahil değildir);

2. Resmî ve özel müesseselere ve şahıslar hesabına Türkiye’de tahsilde bulunan öğrenciye iaşe, ibate ve tahsil gideri olarak ödenen paralar;

3. Öğrencilere tatbikat dolayısıyla öğretim müesseseleri veya tahsil masrafları deruhte edenler tarafından verilen paralar.”

Tahsil ve tatbikat giderleri karşılığı olarak Gelir Vergisi’nden istisna edilmiştir”

Konu ile ilgili olarak Gelir idaresince 89 seri nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde gerekli açıklamalar yapılmış olmakla birlikte,

Uygulamada, Bursların gider olarak değerlendirilmesi için Öğrenciye verilen burs,

  • İşle ilgili olmalıdır: Yani burs alan öğrencinin bursun bitiminde ilgili işletmede görev alması gerekmektedir. Bu nedenle burs verilmeden önce bursu veren işletme ile eğitim masrafları karşılanacak kişi arasında eğitimin bitimini takiben, hizmet yükümlülüğünü gerektiren noter tasdikli bir sözleşmenin düzenlenmesi gerekmektedir. Sözleşme olmaksızın öğrencilere karşılıksız olarak verilen bedeller kazancın tespitinde gider olarak indirilemez.
  • Burs hak edilmelidir: Yani Burs verilecek öğrencilerin, Türkiye nin her tarafında eğitim gören öğrencilerin katılabileceği objektif bir yarışma sınavını (SBS, YGS, Anadolu Liseleri Sınavı vb.) kazanarak bursu hak etmeleri koşulu bulunmaktadır.  Bu şartın konmasındaki temel amaç, işletmelerin sahip veya yöneticilerinin yakınları için yapılan eğitim harcamalarının işletme ile ilgili olduğu varsayımı ile gider olarak yazılmasını önlemek fırsat eşitliğini sağlayarak başarılı olan öğrencilere burs verenleri desteklemektir.
  • Gerçekçi olmalıdır: Yani Bursun süresinin ve karşılanacak eğitim giderleri miktarının işin önemi ve genişliği ile orantılı olması da aranan bir unsurdur. Buna göre, işletmenin büyüklüğü, cirosu ve beyan ettiği gelir ile orantılı bir burs harcaması gider olarak kabul edilecektir. Bu orantının tespitinde vergi inceleme elemanının yapmış olduğu analiz önem kazanacaktır.

Mesela 2010 yılı satışları 1 Milyon TL olan bir tüccarın Üniversite Seçme Sınavında birinci olan bir öğrenciye ödediği yıllık 400 bin TL tutarındaki  burs işletmenin büyüklüğü ile orantılı olmadığından gider olarak kabul edilmesi mümkün değildir.

Belirlenen koşulları taşımayan eğitim ve öğrenim burslarının vergiye tabi kazancın belirlenmesinde gider yazılması mümkün değildir. Bu şartlara haiz olmayan ödemelerin ücret olarak vergiye tabi tutulması gerekmektedir.