Bazı araçların ihraç edilmesi ya da hurdaya çıkartılması

11 Haziran 2018     Sirkü 1288

 

Bilindiği üzere 7103 sayılı kanunla yapılan değişikliklerden biri de,

Kayıt ve tescile tabi 16 ve daha büyük yaştaki araçların adlarına kayıtlı gerçek veya tüzel kişiler tarafından doğrudan veya ihracatçılar vasıtasıyla ihraç edilmesi veya bir daha kullanılmamak üzere hurdaya çıkartılması halinde, aynı cins yeni bir aracın iktisabında tahakkuk eden özel tüketim vergisinin 10.000 Türk lirasını aşmamak kaydıyla, Bakanlar Kurulunca belirlenen kısmının terkin edilmesi idi.

Gelir İdaresi Başkanlığınca bu terkinin usul ve esasları bir genel tebliğ ile 11.06.2018 tarih ve 30448 sayılı resmi gazetede yayınlandı.

Söz konusu genel tebliğ ana hatları itibariyle aşağıda özetlendi.

1- Uygulamadan Yararlanılabilecek Araçlar

7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinin birinci fıkrasına göre, düzenlemenin kapsamına 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı listenin;

-8701.20 G.T.İ.P. numarasında yer alan yarı römorkler için çekiciler,

-87.02 G.T.İ.P. numarasında yer alan sürücü dâhil on veya daha fazla kişi taşımaya mahsus minibüs, midibüs ve otobüsler,

-87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan binek otomobil, panelvan, pick-up, arazi taşıtı, ATV, steyşın vagon vb. araçlar,

-87.04 G.T.İ.P. numarasında yer alan eşya taşımaya mahsus van, panelvan, pick-up, kamyonet, kamyon vb. araçlar

girmektedir.

Bu araçlardan, 16 ve daha büyük yaşta olanların, doğrudan veya ihracatçılar vasıtasıyla ihraç edilmesi ya da hurdaya çıkartılması halinde, aynı cins yeni bir aracın ilk iktisabında düzenlemeden yararlanılabilir. Dolayısıyla, Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı liste  kapsamında yer almayan araçlar için düzenlemeden yararlanılamayacağı gibi, söz konusu liste kapsamında yer almakla birlikte kayıt ve tescile tabi olmayan veya maddede belirtilen G.T.İ.P. numaraları dışında kalan araçlar (87.05 G.T.İ.P. numaralı özel amaçlı motorlu taşıtlar, 87.09 G.T.İ.P. numaralı araçlar, 87.11 G.T.İ.P. numaralı motosikletler ve mopedler, 88.02 G.T.İ.P. numaralı hava taşıtları, 8901.10.10.00.11, 8901.10.90.00.11 ve 89.03 G.T.İ.P. numaralı deniz taşıtları, traktörler, iş makinaları vb.) için de düzenlemeden yararlanılması mümkün değildir.

Öte yandan, madde hükmünden yararlanılabilmesi için kapsama dâhil kayıt ve tescile tabi 16 ve daha büyük yaştaki araçların doğrudan veya Bakanlar Kurulunca nitelikleri belirlenen ihracatçılar vasıtasıyla ihraç edilmesi ya da yine Bakanlar Kurulunca belirlenen hurda teslim yerlerine fiilen teslim edilmesi şart olduğundan, mevcut bulunmayan (kayıp, çalıntı gibi) veya motorlu araç vasfını kaybetmiş araçlar için düzenlemeden yararlanılması mümkün değildir. Buna göre, ihraç edilecek veya hurdaya çıkartılacak aracın araç bütünlüğünün korunuyor olması, motor ve şanzıman gibi önemli aksamlarının mevcut bulunması gerekir.

Kayıt ve tescili silinerek ihraç edilecek veya hurdaya çıkartılacak araçların yaşı, tescil işleminin yapıldığı yıl dikkate alınmaksızın, tescil belgesinde yazılı model yılında aracın bir yaşında olduğu kabul edilmek suretiyle tespit olunur. Örneğin, tescil belgesinde 1994 model olduğu belirtilen bir aracın 2018 yılındaki yaşı, 1994 yılında bir yaşında kabul edilmek suretiyle 25 olarak hesaplanır. Bu durumda 2018 yılında 2003 model ve daha eski model araçların, 2019 yılında ise 2004 model ve daha eski model araçların ihraç edilmesi veya hurdaya çıkartılması halinde düzenlemeden yararlanılabilir.

Diğer taraftan, trafiğe çıktıkları yıldan daha sonraki yılın model yılını haiz olan araçların yaşının hesaplanmasında da tescil belgesinde yazılı model yılı dikkate alınır. Örneğin, 2004 model aracın tescil işlemi 2003 yılında yapılmış olsa dahi bu araç 2018 yılında 15 yaşında kabul edilir ve bu yıl ihraç edilmesi veya hurdaya çıkartılması halinde, bu araç için düzenlemeden yararlanılamaz. Ancak, söz konusu araç için 2019 yılında düzenlemeden yararlanılabileceği tabiidir.

Madde kapsamında yeni alınacak aracın, ihraç edilen veya hurdaya çıkartılan araçla aynı cins olması gerekir. Aynı cinsten kasıt, esas itibarıyla ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listenin aynı tarife pozisyonu sırasında yer alan ve trafik tescil kuruluşlarınca (Türkiye Noterler Birliği veya noterliklerce) aynı cinste kayıt ve tescil edilen araçlardır. Örneğin, ihraç edilen veya hurdaya çıkartılan aracın kamyonet cinsi bir araç olması halinde, düzenlemeden sadece kamyonet cinsi yeni bir aracın ilk iktisabında yararlanılabilir; başka cins bir aracın, örneğin otomobilin ilk iktisabında düzenlemeden yararlanılamaz.

İhraç edilen veya hurdaya çıkartılan aracın, ÖTV Kanununa ekli (II) sayılı listedeki 87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan bir araç olması halinde, yeni alınacak aracın motor silindir hacminin 1600 cm³ ve altında olması gerekir. Ancak, madde kapsamında yeni alınacak aynı cins aracın sadece elektrik motorlu olması durumunda, motor gücü sınırlaması olmaksızın düzenlemeden yararlanılabilir.

İhraç edilen veya hurdaya çıkartılan araçta herhangi bir motor silindir hacmi sınırlaması bulunmamaktadır. Örneğin, 87.03 G.T.İ.P. numarasındaki 2000 model, motor silindir hacmi 1900 cm³ olan otomobilin ihraç edilmesi veya hurdaya çıkartılması halinde, motor silindir hacmi 1600 cm³ ve altında olan otomobilin ilk iktisabında, madde hükmünden yararlanılabilir.

Ayrıca, madde kapsamındaki 8701.20, 87.02 ve 87.04 G.T.İ.P. numarasındaki araçların ihraç edilmesi veya hurdaya çıkartılması halinde, aynı cins yeni bir aracın ilk iktisabında motor silindir hacmine bakılmaksızın madde hükmünden yararlanılabilir.

2- Uygulamada Yararlanabilecek Kişiler

Madde hükmünden, ilgili trafik sicilinde adlarına kayıtlı yukarıdaki birinci maddede belirtilen araçlarını bu Tebliğde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, doğrudan veya ihracatçılar vasıtasıyla ihraç eden ya da hurdaya çıkartan gerçek ve tüzel kişiler ile bunların mirası reddetmemiş mirasçıları yararlanabilir.

Düzenlemeden yararlanma hakkı, trafik sicilinde adlarına araç kayıtlı olan kişilere ait olup, bir başkasına devredilemez.

İhraç edilen veya hurdaya çıkartılan aracın birden fazla gerçek veya tüzel kişi adına tescilli olması halinde, sadece tek bir aracın ilk iktisabında düzenlemeden yararlanılabilir. Bu kapsamda yeni araç, ihraç edilen veya hurdaya çıkartılan aracın tüm malikleri tarafından adlarına müştereken kayıt ve tescil edilmek üzere iktisap edilebileceği gibi diğer maliklerin, araç üzerindeki mülkiyet hakkından bir kişi lehine feragat etmesi suretiyle, maliklerden biri tarafından da bu malik adına kayıt ve tescil edilmek üzere iktisap edilebilir.

5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa tabi kamu idareleri ile kamu tüzel kişiliğini haiz diğer kurum ve kuruluşlar (meslekî kuruluşlar ve vakıf yükseköğretim kuruluşları hariç) madde hükümlerinden yararlanamaz.

  1. Yeni Araç Alımında Terkin Edilecek ÖTV Tutarı

18/5/2018 tarihli 30425  sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 14/5/2018 tarihli ve 2018/11750 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi eki Kararın 5 inci maddesinin birinci fıkrasında, madde kapsamında ihraç edilecek veya hurdaya çıkartılacak araçla aynı cins yeni bir aracın ilk iktisabında tahakkuk eden özel tüketim vergisinin terkin edilecek kısmı,

  1. a) Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı listenin 87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan otomobil ve arazi taşıtı cinsi araçlar için özel tüketim vergisi matrahı esas alınarak aşağıdaki tablodaki gibi,
Yeni Aracın ÖTV Matrahı (TL) Terkin Edilecek

ÖTV Tutarı (TL)

Matrahı 46.000 TL’yi aşmayanlar için 10.000
Matrahı 46.000 TL’yi aşıp 80.000 TL’yi aşmayanlar için 8.000
Matrahı 80.000 TL’yi aşanlar için 3.000

 

  1. b) Diğer araç cinsleri için 10.000 TL olarak,

tespit edilmiştir.

Buna göre, yeni araç alımında tahakkuk eden özel tüketim vergisinden; otomobil ve arazi taşıtı cinsi araçlar için özel tüketim vergisi matrahı esas alınarak anılan Kararnamede belirlenen tutarlar, bunların dışında kalan kamyon, kamyonet, tır çekicileri, van, panelvan, minibüs, otobüs gibi araçlar için ise özel tüketim vergisi matrahına bakılmaksızın 10.000 TL, terkin edilir.

Yeni aracın ilk iktisabında tahakkuk eden özel tüketim vergisinin, araç cinsleri itibarıyla yukarıda belirtilen tutarın altında olması halinde özel tüketim vergisi tahsil edilmez. Tahakkuk eden özel tüketim vergisini aşan tutar iade edilmez ve başka bir araç alımında kullanılamaz.

  1. Madde Hükmünden Yararlanma Süresi

Bu düzenlemenin yürürlüğe girdiği 27/3/2018 tarihinden 31/12/2019 tarihine (bu tarihler dâhil) kadar kayıt ve tescili silinerek doğrudan veya ihracatçılar vasıtasıyla ihraç edilen veya hurdaya çıkartılan araçlar yerine 31/12/2019 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ilk iktisabı yapılacak araçlar için tahakkuk eden özel tüketim vergisinin Bakanlar Kurulunca belirlenen kısmı terkin edilir.

27/3/2018 tarihinden önce tescil kaydı silinen, ihraç edilen veya hurdaya çıkartılan araçlar yerine ilk iktisap edilen araçlar için düzenlemeden yararlanılamayacağı gibi, 31/12/2019 tarihinden sonra tescil kaydı silinen, ihraç edilen veya hurdaya çıkartılan araçlar yerine ilk iktisap edilen araçlar için de düzenlemeden yararlanılamaz.

27/3/2018 ilâ 31/12/2019 tarihleri (bu tarihler dâhil) arasında eski araç ihraç edilmek veya hurdaya çıkarılmakla birlikte, 31/12/2019 tarihine kadar düzenleme kapsamında yeni araç alınmamış olması halinde, bu tarihten sonra alınacak yeni araçlar için düzenlemeden yararlanılamaz.

5- UYGULAMA

7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi hükümlerinden yararlanılabilmesi için aşağıda belirtildiği şekilde işlem yapılması gerekir.

Bu uygulamada “tescil kuruluşu” tabiri, ilgili mevzuatına göre, trafik tescil kuruluşlarını ve tescile yetkili birimleri ifade eder.

  1. 1. Araçların Doğrudan veya İhracatçılar Vasıtasıyla İhraç Edilmesi

Yukarıda 1 inci maddede belirtilen araçların 2 inci maddede belirtilen gerçek veya tüzel kişiler tarafından, doğrudan veya 2018/11750 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi eki Kararın 5 inci maddesinin beşinci fıkrasında nitelikleri belirlenen ihracatçılar vasıtasıyla ihraç edilmesi halinde, aynı cins (87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan araçlardan sadece motor silindir hacmi 1600 cm³’ü geçmeyen) yeni bir aracın ilk iktisabında tahakkuk eden özel tüketim vergisinin, söz konusu araç için aynı Kararın aynı maddesinin birinci fıkrasında tespit edilen kısmı terkin edilir.

Bu düzenlemeden yararlanabilmesi için eski aracın yurt dışındaki müşteriye teslim edilmek üzere T.C. Gümrük Bölgesinden çıkmış olması şarttır. Yurt dışındaki müşteri tabiri, ikametgâhı, işyeri, kanuni ve iş merkezleri yurt dışında olan alıcılar ile yurt içindeki bir işletmenin, yurt dışında faaliyet gösteren şubelerini ifade eder. Aracın ihraç edilmeden önce yurt dışındaki alıcı adına hareket edenlere veya bizzat alıcıya yurt içinde teslimi, ihracat sayılmaz. Düzenlemeden yararlanılabilmesi için ihracatın gerçekleştirildiğinin gümrük beyannamesi ile tevsik edilmesi zorunludur.

Ayrıca, düzenleme kapsamında ihraç edilmek istenen aracın geçerli muayenesinin bulunması şarttır.

5.1.1. Araçların Doğrudan İhraç Edilmesine İlişkin Usul ve Esaslar

Düzenleme kapsamında, adına kayıtlı aracını doğrudan ihraç edecek kişi, aracın 16 ve daha büyük yaşta ancak 1997 modelden yeni olması halinde bir örneği Tebliğ ekinde (EK:1A) yer alan dilekçeyle, aracın 1997 model veya daha eski olması halinde ise bir örneği Tebliğ ekinde (EK:1B) yer alan dilekçeyle herhangi bir tescil kuruluşuna başvurarak aracın ihraç edilmesinde bir sakınca olmadığına dair yazı verilmesini talep eder.

Başvuru üzerine, tescil kuruluşunca aracın düzenleme kapsamındaki araç cinslerinden olup olmadığı ve geçerli muayenesinin bulunup bulunmadığı kontrol edilir ve tescil kaydında yazılı model yılında aracın bir yaşında olduğu kabul edilmek suretiyle başvuruya konu aracın yaşı tespit edilir. Aracın, düzenleme kapsamındaki araç cinslerinden olmaması veya geçerli muayenesinin bulunmaması ya da 16 yaşından daha küçük yaşta olduğunun tespiti halinde, söz konusu başvuru, işlem yapılmaksızın reddolunur.

İhraç edilmek istenen aracın 16 ve daha büyük yaşta ancak 1997 modelden yeni olması halinde, bu araçlar için 18/5/2017 tarihli ve 7020 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun geçici 1 inci maddesinden yararlanma imkanı bulunmadığı dikkate alınarak, tescil kaydında mülkiyeti muhafaza, rehin, haciz ve benzeri şerhler ile mükellefin motorlu taşıtlar vergisi, bu vergiye bağlı gecikme faizi, gecikme zammı, vergi cezası ve tescil plakasına kesilen idari para cezası bulunmaması kaydıyla, tescil kuruluşunca 7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi kapsamında ihraç edilmesinde sakınca bulunmadığına dair bir örneği Tebliğ ekinde (EK:2A) yer alan yazı verilir. 16 ve daha büyük yaşta ancak 1997 modelden yeni araçların üzerinde ihraç edilmesine engel belirtilen şekilde herhangi bir takyidatın veya borcun bulunması halinde, takyidat kaldırılmadıkça ve borçlar ödenmedikçe söz konusu yazının verilmeyeceği tabiidir.

Model yılı 1997 veya daha eski olan araçlar için aynı zamanda 7020 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinin birinci fıkrası hükmünden yararlanılması da mümkün olduğundan, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tatbik edilmiş olan hacizler dışında, üçüncü şahıslar tarafından konulmuş mülkiyeti muhafaza, rehin, haciz ve benzeri şerhlerin bulunmaması kaydıyla, tescil kuruluşunca 7020 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi ile 7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi kapsamında ihraç edilmesinde sakınca bulunmadığına dair bir örneği Tebliğ ekinde (EK:2B) yer alan yazı verilir.

Tescil kuruluşunca verilen yazı, araca ilişkin Motorlu Araç Tescil Belgesinin noter onaylı bir örneğiyle birlikte aracın ihracında gümrük idaresine ibraz edilir. Aracın ihracatına ilişkin gümrük beyannamesinde, madde hükmünden yararlanmak üzere ihraç edilen aracın marka, model, şasi ve motor numarası ile en son tescil plakasının yazılması zorunludur.

İlgili gümrük idaresince araç, araca ilişkin belgeler ile beyanname kontrol edilir ve uyumlu olması halinde aracın ihracına izin verilir.

Aracın ihracatının gerçekleştirilmesi halinde, aracını doğrudan ihraç eden kişi tarafından ilgisine göre Tebliğ ekinde (EK:3A) veya (EK:3B) yer alan dilekçe ve gümrük beyannamesinin aslı ya da gümrük idaresi veya noter onaylı bir örneği ile aracın ihraç edilmesinde sakınca bulunmadığına dair yazıyı veren tescil kuruluşuna başvurularak, aracın tescil kaydının silinmesi talep edilir. Bunun üzerine, tescil kuruluşunca aracın tescil kaydı silinir ve “İhraç Nedeniyle Kayıt ve Tescili Silinmiştir” şerhi düşülen “Motorlu Araç Tescil Belgesi” araç malikine verilir.

5.1.2. Araçların İhracatçılar Vasıtasıyla İhraç Edilmesine İlişkin Usul ve Esaslar

Düzenleme kapsamında adlarına kayıtlı 16 ve daha büyük yaştaki araçlarını, ihracatçılar vasıtasıyla ihraç etmek isteyen gerçek veya tüzel kişilerin, bu araçlarını 2018/11750 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi eki Kararın 5 inci maddesinin beşinci fıkrasında belirlenen ihracatçılara teslim etmeleri ve bu kişiler tarafından araçların fiilen ihraç edilmesi halinde, düzenlemeden yararlanmaları mümkündür.

Araçların ihracatına, anılan Karara göre, İhracatçı Birliğine üye, vergi kimlik numarasına sahip gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat hükümlerine istinaden hukuki tasarruf yapma yetkisi tanınan ortaklıklar aracılık edebilir.

İhracatçılara yapılan teslimin, aracın adına kayıtlı olduğu kişi ile ihracatçı arasında düzenlenen ve karşılıklı yükümlülükleri içeren, imzaları noterce onaylanmış bir “İhracat Amacıyla Araç Teslim Sözleşmesi” ile tevsik edilmesi gerekir.

Bu uygulamada, adına araç kayıtlı olan kişi, aracın zilyetliğini devretmek ve aracın ihraç edilmesinde sakınca bulunmadığına dair yazıyı ihracatçıya teslim etmekle, ihracatçı da teslim aldığı aracı ihraç etmek ve ihracata ilişkin tevsik edici belgeleri, aracın adına kayıtlı olduğu kişiye teslim etmekle yükümlüdür.

Bu kapsamda, söz konusu sözleşmede asgari;

-Adına araç kayıtlı olan kişi tarafından, ihraç edilmek üzere ihracatçıya aracın, araca ilişkin Motorlu Araç Tescil Belgesinin noter onaylı bir örneğinin ve aracın ihraç edilmesinde sakınca bulunmadığına dair yazının teslim edileceğinin,

-İhracatçı tarafından, teslim alınan aracın, aracın ihraç edilmesinde sakınca bulunmadığına dair yazının düzenlendiği tarihten itibaren üç ay içinde ihraç edileceğinin ve buna ilişkin gümrük beyannamesinin gümrük idaresince veya noter onaylı örneğinin araç malikine teslim edileceğinin,

-Araç malikinin kusurundan kaynaklı durumlar hariç olmak üzere, ihracatın belirlenen sürede gerçekleşmemesi veya buna ilişkin gümrük beyannamesi örneğinin araç malikine teslim edilmemesi halinde, ihracatçının, araç malikinin bu sürede oluşabilecek devlete karşı mükellefiyetleri ve 7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi kapsamındaki ÖTV düzenlemesine yönelik hak kayıplarından araç malikine karşı özel hukuk hükümleri çerçevesinde sorumlu olacağının

karşılıklı olarak beyan ve taahhüt edilmesi gerekir.

Düzenleme kapsamında, adına kayıtlı aracını ihracatçı vasıtasıyla ihraç edecek kişi, aracın 16 ve daha büyük yaşta ancak 1997 modelden yeni olması halinde bir örneği Tebliğ ekinde (EK:1A) yer alan dilekçeyle, 1997 model veya daha eski olması halinde ise bir örneği Tebliğ ekinde (EK:1B) yer alan dilekçe ile herhangi bir tescil kuruluşuna başvurarak aracın ihraç edilmesinde bir sakınca olmadığına dair bir yazı verilmesini talep eder.

Başvuru üzerine, tescil kuruluşunca, aracın yaşına göre 7020 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinden yararlanıp yararlanamayacağı hususu da dikkate alınmak suretiyle, yukarıda 5.1. bölümünde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde, aracın; cins, yaş, geçerli muayene, borç ve takyidat bakımından gerekli kontrolleri yapılarak, ihraç edilmesinde sakınca bulunmadığına dair ilgisine göre birer örneği Tebliğ ekinde yer alan (EK:2A) veya (EK:2B) yazı verilir.

Tescil kuruluşunca verilen yazı, araca ilişkin Motorlu Araç Tescil Belgesinin noter onaylı bir örneğiyle birlikte ihracatçı tarafından aracın ihracında gümrük idaresine ibraz edilir. İhracatçı tarafından, aracın ihracatına ilişkin gümrük beyannamesinde, madde hükmünden yararlanmak üzere ihraç edilen aracın marka, model, şasi ve motor numarası ile en son tescil plakası ve adına kayıtlı kişinin adı-soyadı/unvanı ile gerçek kişilerin T.C. kimlik numarası/tüzel kişilerin vergi kimlik numarasının yazılması zorunludur.

İlgili gümrük idaresince araç, araca ilişkin belgeler ile beyanname kontrol edilir ve uyumlu olması halinde aracın ihracına izin verilir.

Aracın ihracatının gerçekleştirilmesi halinde, aracını ihracatçı vasıtasıyla ihraç eden kişi tarafından ilgisine göre Tebliğ ekinde (EK:3A) veya (EK:3B) yer alan dilekçe ve gümrük beyannamesinin aslı ya da gümrük idaresi veya noter onaylı bir örneği ile aracın ihraç edilmesinde sakınca bulunmadığına dair yazıyı veren tescil kuruluşuna başvurularak, aracın tescil kaydının silinmesi talep edilir. Bunun üzerine, tescil kuruluşunca aracın tescil kaydı silinir ve “İhraç Nedeniyle Kayıt ve Tescili Silinmiştir” şerhi düşülen “Motorlu Araç Tescil Belgesi” araç malikine verilir.

5.1.3. İhraç Edilen Araç Yerine Yeni Araç Alımına İlişkin Usul ve Esaslar

Aracını doğrudan veya ihracatçılar vasıtasıyla ihraç ederek ihraç ettiği araçla aynı cins bir aracı madde hükmünden yararlanmak suretiyle ilk iktisap etmek isteyen kişi, “İhraç Nedeniyle Kayıt ve Tescili Silinmiştir” şerhi düşülen “Motorlu Araç Tescil Belgesi”nin aslı ya da ilgili tescil kuruluşu veya noter onaylı bir örneği ile ihracata ilişkin gümrük beyannamesinin aslı ya da gümrük idaresi veya noter onaylı bir örneğini motorlu araç ticareti yapan ÖTV mükellefine ibraz ederek ilk iktisap edeceği yeni araç için tahakkuk edecek olan ÖTV’nin, Bakanlar Kurulunca belirlenen kısmının, kendisinden tahsil edilmemesini ister. Aracını ihracatçılar vasıtasıyla ihraç ederek düzenlemeden yararlanmak isteyen kişilerce, söz konusu belgelere ek olarak ihracatçı ile yapılan sözleşme de ÖTV mükellefine ibraz edilir.

İhraç edilen aracın birden fazla gerçek veya tüzel kişi adına tescilli olması ve diğer maliklerin yeni araç alımında doğacak terkin hakkından tek bir kişi lehine feragat etmesi durumunda, buna ilişkin noter nezdinde düzenlenmiş feragat beyanının da ÖTV mükellefine ibrazı gerekir. Aksi halde, düzenlemeden yararlanılabilmesi için ilk iktisap edilecek yeni aracın tüm malikler tarafından müştereken iktisap edilmesi gerekir.

ÖTV mükelleflerince, düzenleme kapsamında araç tesliminde hesaplanan ÖTV tutarının faturada tam olarak (terkine konu edilecek kısım dâhil) gösterilmesi ve katma değer vergisi ile diğer fatura bilgilerinin buna göre hesaplanması/düzenlenmesi gerekir. Ancak tahakkuk edecek özel tüketim vergisinin, iktisap edilecek araç için yukarıda 3 maddede belirtilen terkin edilecek kısmı alıcıdan tahsil edilmez ve bu tutar faturada “…….. model, ……. cinsi, ………….şasi numaralı ve ……. plakalı aracınızı ihraç etmeniz nedeniyle,

7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi kapsamında, fatura toplamına dâhil edilmekle birlikte, ……… TL ÖTV tarafınızdan tahsil edilmeyecektir/edilmemiştir. Bu tutar, anılan madde gereği, araca ilişkin tahakkuk eden ÖTV’den terkin edilecek ve Hazine tarafından tahsil edilmeyecektir.” şerhi ile gösterilir.

ÖTV mükelleflerince, ilk iktisap edilen araç için hesaplanan ÖTV, (2A) numaralı ÖTV Beyannamesinde tam olarak beyan edilir. Beyannamedeki “7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinden yararlanma talebi vardır.” kutucuğu işaretlenir ve beyannamenin ilgili kısmında ihraç edilen araca ait bilgilere yer verilir. Beyannamenin verildiği günü takip eden günün mesai saati bitimine kadar bir dilekçe ekinde;

-Aracın ihracatçılar vasıtasıyla ihraç edilmesi halinde, ihracatçı ile yapılan sözleşme,

-İhraç edilen araca ait “İhraç Nedeniyle Kayıt ve Tescili Silinmiştir” şerhli “Motorlu Araç Tescil Belgesi”nin aslı ya da ilgili tescil kuruluşu veya noter onaylı bir örneği,

-İhraç edilen araca ait gümrük beyannamesinin aslı ya da gümrük idaresi veya noter onaylı bir örneği,

-Gerektiği takdirde Feragat Beyanı Belgesi,

-Alıcının/Alıcıların Nüfus Cüzdanı fotokopisi,

-Satış faturasının, aslının aynı olduğu işletme yetkililerince imzalanarak ve kaşe tatbik edilerek onaylanmış fotokopisi

ÖTV mükellefi tarafından, beyannamenin verildiği vergi dairesine verilir. Aksi halde, ÖTV mükellefi adına 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri gereği ikinci derece usulsüzlük cezası kesilir ve gerekli belgeler ibraz edilmediği müddetçe ÖTV Ödeme Belgesi düzenlenmez.

Vergi dairesince, beyanname ve söz konusu belgeler incelenerek tahakkuk eden özel tüketim vergisinin Bakanlar Kurulunca belirlenen kısmının terkin edildiğini de gösteren “ÖTV Ödeme Belgesi” mükellefe verilir.

Vergi dairelerince, aylık dönemler itibarıyla toplu olarak takip eden ayın beşine kadar, ihraç edilen araçlara istinaden düzenleme kapsamında yeni araç iktisap edildiği hususu ilgili gümrük idarelerine yazıyla bildirilir ve eski araçların ihracatının gerçekleştirildiğinin doğrulanması istenir.

5.1.4.İhraç Edilen Araçların Geri Gelmesi Halinde Yapılacak İşlemler

Düzenleme kapsamında ihraç edilen aracın, 4458 sayılı Kanunun 168, 169 ve 170 inci maddelerinde belirtildiği şekilde geri gelmesi halinde, yeni aracın ilk iktisabında terkin edilen özel tüketim vergisi tutarı, terkin tarihinden tahsil tarihine kadar geçen süre için 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre hesaplanan tecil faizi ile birlikte, ilk iktisapla ilgili işlemleri yapan vergi dairesine ödenmeden araç ithal edilemez.

Doğrudan veya ihracatçılar vasıtasıyla ihraç edilen aracın geri gelmesi halinde, ilgili gümrük idaresince, ihraç edilen aracın yerine düzenleme kapsamında yeni bir aracın iktisap edilip edilmediği, gümrük idaresinin bulunduğu yerdeki motorlu taşıtlar vergisi ile görevli vergi dairesinden yazı ile sorulur. Sorgulama sonucunda, henüz düzenlemeden yararlanılmamış olması halinde, ilgili gümrük idaresince, durum iki iş günü içinde Gelir İdaresi Başkanlığı (Uygulama ve Veri Yönetimi Daire Başkanlığı)’na bildirilir. İhraç edilen aracın yerine yeni bir aracın ilk iktisap edilmiş olması halinde ise aracın ilk iktisabında terkin edilen özel tüketim vergisi tutarı ve tecil faizi, ihracatçı tarafından ödenmeden ithalat işlemleri yapılmaz.

5.2. Araçların Hurdaya Çıkartılması Halinde Maddenin Uygulaması

Yukarıda 1 inci maddede belirtilen araçların 2 inci maddede belirtilen gerçek veya tüzel kişiler tarafından, 2018/11750 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi eki Kararın 5 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirlenen yerlere teslim edilmek suretiyle bu Tebliğde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bir daha kullanılmamak üzere hurdaya çıkartılması halinde, aynı cins (87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan araçlardan sadece motor silindir hacmi 1600 cm³’ü geçmeyen) yeni bir aracın ilk iktisabında tahakkuk eden özel tüketim vergisinin, söz konusu araç için aynı Kararın aynı maddesinin birinci fıkrasında tespit edilen kısmı terkin edilir.

Anılan Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca, düzenleme kapsamında adlarına kayıt ve tescil edilmiş 16 ve daha büyük yaştaki araçlarını, hurdaya çıkartmak isteyen gerçek veya tüzel kişiler, bu araçlarını il özel idarelerine, büyükşehir belediyelerine veya Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu (MKEK) Hurda İşletmesi Müdürlüğüne ait hurda müdürlüklerinden herhangi birine ya da 30/12/2009 tarihli ve 27448 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Ömrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Hakkında Yönetmelik kapsamında faaliyette bulunan ömrünü tamamlamış araç (ÖTA) teslim yerlerine veya geçici depolama alanlarına teslim edebilir.

İl özel idarelerine, büyükşehir belediyelerine veya MKEK Hurda İşletmesi Müdürlüğüne ait hurda müdürlüklerine madde kapsamındaki tüm araç cinslerinin teslimi mümkündür.

ÖTA teslim yerlerine veya geçici depolama alanlarına ise sadece Ömrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Hakkında Yönetmelik kapsamına giren araçların teslimi mümkündür. Buna göre, anılan Yönetmeliğin 2 nci maddesi uyarınca, ÖTA teslim yerlerine veya geçici depolama alanlarına, 7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi kapsamındaki araçlardan, 18/7/1997 tarihli ve 23053 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliğinin 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin 2.1 ve 3.1. numaralı alt bentlerinde belirtilen M1 ve N1 kategorisindeki araçlar, diğer bir ifade ile yolcu taşımasında kullanılan ve sürücü dâhil en fazla dokuz oturma yeri olan motorlu araçlar ile yük taşımasında kullanılan ve azami ağırlığı 3,5 tonu aşmayan motorlu araçlar teslim edilebilir. Dolayısıyla bu araçlar dışında kalan minibüs, otobüs, kamyon ve tır çekicileri gibi araçların ÖTA teslim yerlerine veya geçici depolama alanlarına teslim edilmesi mümkün değildir.

Teslim yerleri, motorlu araç vasfını kaybetmiş, bütünlüğünü korumayan araçları bu düzenleme kapsamında teslim alamaz.

2018/11750 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi eki Kararın 5 inci maddesinin dördüncü fıkrasında belirtildiği üzere, 7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi kapsamındaki araçlardan model yılı 1997 veya daha eski olanlar için bu madde hükümlerinin yanı sıra 7020 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinde düzenlenen hükümlerden de faydalanılmak istenmesi halinde, hurdaya çıkartılacak aracın 7020 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen yerlere teslim edilmesi şarttır. Dolayısıyla, 1997 veya daha eski model araçların MKEK Hurda İşletmesi Müdürlüğüne ait hurda müdürlükleri dışındaki ÖTA teslim yerleri veya geçici depolama alanlarına teslim edilmesi halinde, yeni araç alımında Bakanlar Kurulunca araç cinsleri itibarıyla belirlenen ÖTV terkini uygulamasından faydalanılmaya hak kazanılmakla birlikte, 7020 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi hükümlerinden faydalanılamaz.

Aracın 1997 model veya daha eski olması ve 7020 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinin birinci fıkrasından yararlanılmak istenmesi halinde, hurdaya çıkartılacak aracın 7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın aşağıda 5.2.1 bölümünde belirtilen ve tebliğ ekinde yer alan dilekçe, yazı, başvuru ve tutanak örnekleri kullanılır. Ancak, bu durumun, 7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi kapsamında bulunmayan araçlar için yeni araç alımında ÖTV terkini uygulamasından faydalanma hakkı doğurmayacağı tabiidir.

5.2.1. Araçların Hurdaya Çıkartılmasına İlişkin Usul ve Esaslar

Düzenleme kapsamında, adına kayıtlı aracını hurdaya çıkartmak isteyen kişi, aracın teslim edileceği yere göre, aracın 16 ve daha büyük yaşta ancak 1997 modelden yeni olması halinde birer örneği Tebliğ ekinde (EK:4A), (EK:4C) ya da (EK:4D) yer alan dilekçeyle, aracın 1997 model veya daha eski olması halinde ise birer örneği Tebliğ ekinde (EK:4B), (EK:4Ç) ya da (EK:4D) yer alan dilekçe ile herhangi bir tescil kuruluşuna başvurarak aracın hurdaya çıkartılmasında sakınca bulunmadığına dair yazı verilmesini talep eder.

Başvuru üzerine, tescil kuruluşunca aracın düzenleme kapsamındaki araç cinslerinden olup olmadığı kontrol edilir ve tescil kaydında yazılı model yılında aracın bir yaşında olduğu kabul edilmek suretiyle başvuruya konu aracın yaşı tespit edilir. Aracın, düzenleme kapsamındaki araç cinslerinden olmaması veya 16 yaşından daha küçük yaşta olduğunun tespiti halinde, söz konusu başvuru, işlem yapılmaksızın reddolunur.

Hurdaya çıkartılmak istenen aracın 16 ve daha büyük yaşta ancak 1997 modelden yeni olması halinde, bu araçlar için 7020 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinden yararlanma imkânı bulunmadığı da dikkate alınarak, tescil kaydında mülkiyeti muhafaza, rehin, haciz ve benzeri şerhler ile mükellefin motorlu taşıtlar vergisi, bu vergiye bağlı gecikme faizi, gecikme zammı, vergi cezası ve tescil plakasına kesilen idari para cezası bulunmaması kaydıyla, tescil kuruluşunca, 7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi kapsamında hurdaya çıkartılmasında sakınca bulunmadığına dair teslim yerine göre bir örneği Tebliğ ekinde (EK:5A) veya (EK:5C) yer alan yazı verilir. 16 ve daha büyük yaşta ancak 1997 modelden yeni araçların üzerinde hurdaya çıkartılmasına engel, herhangi bir takyidatın veya borcun bulunması halinde, takyidat kaldırılmadıkça ve borçlar ödenmedikçe söz konusu yazının verilmeyeceği tabiidir.

Model yılı 1997 veya daha eski olmakla birlikte MKEK Hurda İşletmesi Müdürlüğüne ait hurda müdürlükleri dışındaki ÖTA teslim yerleri veya geçici depolama alanlarına teslim edilerek hurdaya çıkartılacak araçlar için de 7020 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinden yararlanma imkânı bulunmadığı dikkate alınarak, tescil kaydında mülkiyeti muhafaza, rehin, haciz ve benzeri şerhler ile mükellefin motorlu taşıtlar vergisi, bu vergiye bağlı gecikme faizi, gecikme zammı, vergi cezası ve tescil plakasına kesilen idari para cezası bulunmaması kaydıyla, 7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi kapsamında hurdaya çıkartılmasında sakınca bulunmadığına dair bir örneği Tebliğ ekinde (EK:5C) yer alan yazı verilir.

Model yılı 1997 veya daha eski olup, il özel idareleri veya büyükşehir belediyelerine ya da MKEK Hurda İşletmesi Müdürlüğüne ait hurda müdürlüklerine teslim edilmek suretiyle hurdaya çıkartılacak araçlar için aynı zamanda 7020 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi hükmünden yararlanılması da mümkün olduğundan, 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre tatbik edilmiş olan hacizler dışında, üçüncü şahıslar tarafından konulmuş bulunan mülkiyeti muhafaza, rehin, haciz ve benzeri şerhlerin bulunmaması kaydıyla, 7020 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi ile 7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi kapsamında hurdaya çıkartılmasında sakınca bulunmadığına dair bir örneği Tebliğ ekinde (EK:5B) yer alan yazı verilir.

Tescil kuruluşundan aracın hurdaya çıkartılmasında sakınca bulunmadığına dair yazıyı alan başvuru sahibi, söz konusu yazı ve Motorlu Araç Tescil Belgesiyle birlikte, teslim yerlerine ve araçların yaşlarına göre, birer örneği Tebliğ ekinde (EK:6A), (EK:6B), (EK:6C), (EK:6Ç) ya da (EK:6D) yer alan bir dilekçe ile ilgisine göre il özel idaresine, büyükşehir belediyesine veya MKEK hurda müdürlüğüne ya da ÖTA teslim yerleri veya geçici depolama alanlarına aracını fiilen teslim eder.

Aracın, il özel idaresine, büyükşehir belediyesine veya MKEK hurda müdürlüklerine teslim edilmesi halinde, anılan Kurum yetkililerince Gelir İdaresi Başkanlığının internet vergi dairesi üzerinden aracın yaşına göre birer örneği Tebliğ ekinde yer alan (EK:7A) veya (EK:7B) “Taşıt Teslim Tutanağı” hazırlanır ve sistemden onaylanarak dört nüsha olarak üretilir. Daha sonra adına araç kayıtlı olan kişi ile aracı teslim alan il özel idaresi, büyükşehir belediyesi veya MKEK hurda müdürlüğü yetkililerince imzalanır. Tutanağın üç nüshası araç sahibine verilir, kalan nüsha aracı teslim alan il özel idaresi, büyükşehir belediyesi veya MKEK hurda müdürlüğünde muhafaza edilir. İnternet vergi dairesi üzerinden oluşturulmayan tutanaklara istinaden bu uygulama kapsamında işlem tesis edilmez.

İl özel idareleri ve büyükşehir belediyeleri düzenleme kapsamında teslim aldıkları araçları 19/3/2001 tarihli ve 2001/15 sayılı Başbakanlık Genelgesi uyarınca yalnızca MKEK hurda müdürlüklerine satacaklardır.

Hurdaya çıkartılmak istenen aracın ÖTA teslim yeri veya geçici depolama alanlarına teslim edilmesi halinde, bu merkezler tarafından Ömrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü Hakkında Yönetmeliğe uygun olarak, teslim alınan araca ilişkin “Araç Kayıttan Düşme ve Bertaraf Formu” düzenlenir.

İlgili mevzuatına göre M1 ve N1 kategorisindeki araçlar için Araç Kayıttan Düşme ve Bertaraf Formu düzenleme zorunluluğu saklı kalmak kaydıyla, MKEK hurda müdürlüklerine teslim edilen araçlar için bu uygulamada Taşıt Teslim Tutanağına göre işlem tesis edilir.

Adına tescilli aracını düzenleme kapsamında belirlenen yerlere teslim eden kişi, bu teslime ilişkin ilgisine göre Taşıt Teslim Tutanağı veya Araç Kayıttan Düşme ve Bertaraf Formunu, Tebliğ ekinde (EK:8A), (EK:8B) veya (EK:8C) yer alan dilekçeye eklemek suretiyle hurdaya çıkarma işleminin tamamlanmasını teminen, aracın hurdaya çıkartılmasında sakınca bulunmadığına dair yazıyı veren tescil kuruluşuna başvurur.

Yapılan başvuru üzerine ilgili tescil kuruluşunca gerekli kontroller yapılmak suretiyle, söz konusu araç, bir daha tescil edilmemek üzere hurdaya çıkarılır ve araca ait “Motorlu Araç Tescil Belgesi”ne “Hurdaya Çıkarılmıştır” şerhi düşülerek araç sahibine verilir, tescil plakaları geri alınarak iptal edilir.

Hurdaya çıkarma işleminin tamamlanmasından sonra, aracın kayıt ve tescilinin silindiği hususu elektronik ortamda Gelir İdaresi Başkanlığına, bunun mümkün olmaması halinde üç iş günü içerisinde aracın motorlu taşıtlar vergisi bakımından kayıtlı bulunduğu vergi dairesine yazılı olarak bildirilir.

5.2.2. Hurdaya Çıkartılan Araç Yerine Yeni Araç Alımına İlişkin Usul ve Esaslar

Aracını, Yukarıda 5.2.1. bölümünde belirlenen şekilde hurdaya çıkartarak, hurdaya çıkartılan araçla aynı cins bir aracı madde hükmünden yararlanmak suretiyle ilk iktisap etmek isteyen kişi, aracın teslim edildiği yere göre düzenlenen “Taşıt Teslim Tutanağı” veya “Araç Kayıttan Düşme ve Bertaraf Formu” ile “Hurdaya Çıkarılmıştır” şerhi düşülmüş “Motorlu Araç Tescil Belgesi”nin aslı veya onaylı birer örneğini ÖTV mükellefine ibraz ederek ilk iktisap edeceği yeni araç için tahakkuk edecek olan ÖTV’nin, Bakanlar Kurulunca belirlenen kısmının, kendisinden tahsil edilmemesini ister.

Hurdaya çıkartılan aracın birden fazla gerçek veya tüzel kişi adına tescilli olması ve diğer maliklerin araç üzerindeki mülkiyet hakkından tek bir kişi lehine feragat etmesi durumunda, buna ilişkin noter nezdinde düzenlenmiş feragat beyanının da ÖTV mükellefine ibrazı gerekir. Aksi halde, düzenlemeden yararlanılabilmesi için ilk iktisap edilecek yeni aracın tüm malikler tarafından müştereken iktisap edilmesi gerekir.

ÖTV mükelleflerince, düzenleme kapsamında araç tesliminde hesaplanan ÖTV tutarının faturada tam olarak (terkine konu edilecek kısım dâhil) gösterilmesi ve katma değer vergisi ile diğer fatura bilgilerinin buna göre hesaplanması/düzenlenmesi gerekir. Ancak tahakkuk edecek özel tüketim vergisinin, iktisap edilecek araç için Tebliğin (3.3.) bölümünde belirtilen terkin edilecek kısmı alıcıdan tahsil edilmez ve bu tutar faturada “…….. model, ……. cinsi, ……. şasi numaralı ve ……. plakalı aracınızı hurdaya çıkartmanız nedeniyle, 7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi kapsamında, fatura toplamına dâhil edilmekle birlikte, ……… TL ÖTV tarafınızdan tahsil edilmeyecektir/edilmemiştir. Bu tutar, anılan madde gereği, araca ilişkin tahakkuk eden ÖTV’den terkin edilecek ve Hazine tarafından tahsil edilmeyecektir.” şerhi ile gösterilir.

ÖTV mükelleflerince, ilk iktisap edilen araç için hesaplanan ÖTV, (2A) numaralı ÖTV Beyannamesinde tam olarak beyan edilir. Beyannamedeki  “7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinden yararlanma talebi vardır.” kutucuğu işaretlenir ve beyannamenin ilgili kısmında hurdaya çıkartılan araca ait bilgilere yer verilir. Beyannamenin verildiği günü takip eden günün mesai saati bitimine kadar bir dilekçe ekinde;

-Teslim Tutanağı veya Araç Kayıttan Düşme ve Bertaraf Formunun aslı veya noter onaylı örneği,

-Araca ait “Hurdaya Çıkarılmıştır” şerhli “Motorlu Araç Tescil Belgesi”nin aslı ya da ilgili tescil kuruluşu veya noter onaylı bir örneği,

-Gerektirdiği takdirde Feragat Beyanı Belgesi,

-Alıcının/Alıcıların Nüfus Cüzdanı fotokopisi,

-Satış faturasının, aslının aynı olduğu işletme yetkililerince imzalanarak ve kaşe tatbik edilerek onaylanmış fotokopisi

ÖTV mükellefi tarafından, beyannamenin verildiği vergi dairesine verilir. Aksi halde, ÖTV mükellefi adına 213 sayılı Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri gereği ikinci derece usulsüzlük cezası kesilir ve gerekli belgeler ibraz edilmediği müddetçe ÖTV Ödeme Belgesi düzenlenmez.

Vergi dairesince, beyanname ve söz konusu belgeler incelenerek tahakkuk eden özel tüketim vergisinin Bakanlar Kurulunca belirlenen kısmının terkin edildiğini de gösteren “ÖTV Ödeme Belgesi” mükellefe verilir.

5.3. Yeni Araçla İlgili Düzeltme İşlemleri

Doğrudan veya ihracatçılar vasıtasıyla ihraç edilen ya da hurdaya çıkartılan araçlar yerine ilk iktisap edilen aynı cins araçlarla ilgili fazla veya yersiz vergi hesaplanması, satıştan vazgeçilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, aracın iade edilmesi gibi hallerde düzeltme işlemleri, 18/4/2015 tarihli ve 29330 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinin (IV/F) bölümünde belirlenen usul ve esaslara göre yapılır.

5.4. Sorumluluk

Bu madde hükümlerinden haksız olarak faydalanılması halinde, zamanında ödenmeyen özel tüketim vergisi, faydalanandan 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir.

İhracatçılar vasıtasıyla ihraç edilen araçlar için ihracatın gerçekleştiğinin ilgili gümrük idaresince teyit edilmemesi halinde, zamanında ödenmeyen özel tüketim vergisi, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte ihracatçıdan tahsil edilir.

Bu uygulamada, belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde işlem tesis edilmemesi suretiyle ilk iktisap kapsamında araç teslim edilmesi halinde, zamanında ödenmeyen özel tüketim vergisi, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme faizi ile birlikte, düzenlemeden faydalananın ve ihracatçının sorumlu tutulduğu yukarıdaki haller dışında, motorlu araç ticareti yapanlardan aranır.

  1. DİĞER HÜKÜMLER

İl özel idareleri, büyükşehir belediyeleri ve MKEK hurda müdürlükleri, 7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi kapsamında teslim aldıkları araçlara ilişkin olarak Gelir İdaresi Başkanlığının internet vergi dairesi üzerinden “Taşıt Teslim Tutanağı” düzenleyebilmek için bulundukları ildeki motorlu taşıtlar vergisi ile görevli vergi dairesinden yazıyla kullanıcı kodu, parola ve şifre talep ederler. Söz konusu yazıda ayrıca kullanıcı kodu, parola ve şifrenin tahsis edileceği görevlinin T.C. kimlik numarası ve adı-soyadını belirtirler. Müracaat anında sistemden üretilecek kullanıcı kodu, parola ve şifreyi ihtiva eden kapalı bir zarf anılan kurumların temsilcisine imza ve mühür karşılığı teslim edilir ve talep yazısında belirtilen kişinin işlem yapabilmesi için sisteme tanımlanması sağlanır. Anılan kurumların talebi üzerine, işlem hacmi ile mütenasip olmak ve başka görevlilere tahsis edilmek üzere birden fazla kullanıcı kodu, parola ve şifre verilebilir.

Kendisine kullanıcı kodu, parola ve şifre tahsis edilen görevliler söz konusu kullanıcı kodu, parola ve şifrenin kullanımından sorumludur. Bu nedenle kullanıcı kodu, parola ve şifrelerini başka amaçlarla kullanamazlar, herhangi bir üçüncü kişiye açıklayamazlar ve kullanımına izin veremezler. Anılan kurumların veya görevlilerinin, kullanıcı kodu, parola ve şifrelerin yetkisiz kişilerce kullanıldığını öğrenmeleri halinde (kullanıcı kodu, parola ve şifrenin kaybedilmesi, çalınması vb. durumlar dâhil) Gelir İdaresi Başkanlığının 444 0 435 telefon numarasından Çağrı Merkezine veya ilgili vergi dairesine derhal bilgi verilmesi zorunludur.

7103 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinin yürürlüğe girdiği 27/3/2018 tarihinden 11 Haziran 2018 tarihine kadar, adına kayıt ve tescilli kişiler tarafından bu Tebliğ hükümlerine uygun olarak doğrudan ihraç edilen araçlar ile hurdaya çıkartılan araçlar için de işlemin Tebliğin ilgili bölümlerinde belirtilen belgelerle tevsikine bağlı olarak, 2018/11750 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi eki Kararın Resmi Gazete’de yayımlandığı 18/5/2018 tarihinden itibaren iktisap edilecek araçlar bakımından mezkur madde hükmünden faydalanılması mümkündür.

Gelir İdaresi Başkanlığı, Tebliğ ekinde yer alan dilekçe, yazı, başvuru ve tutanak örneklerinde değişiklik yapmaya yetkilidir.


Hatırlatma:

Sirkülerimiz bilgilendirme amaçlı olup belirli bir konu hakkında genel çerçevede bilgi vermek amacını taşıdığından içerikten kaynaklanan veya içeriğe ilişkin ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.

Bu sirkümüzde yer verilen bilgiler yazının tarihi itibarıyla geçerli olup, yazı tarihinden sonra gerçekleşebilecek yasal değişiklikler, gelişecek uygulamalar ve yargı kararları ileride farklı düzenlemeleri ve değerlendirmeleri gerektirebilmektedir.

Bu nedenle konular ile ilgili karar vermeden önce profesyonel bir danışmandan görüş ve destek alınması tavsiye olunur.