Hasılat Paylaşımı

Hasılat paylaşımını Sahibi bulunduğunuz arsayı bir sözleşme karşılığında müteahhide vererek üzerine yapılacak daire ve dükkanların satış hasılatlarının belli bir yüzdesini alma olarak tanımlayabiliriz.

Bir nevi kat karşılığı daire teslimine benzeyen ancak arsa karşılığında daire veya dükkan alınmayıp satılan daire ve dükkanların hasılatının belli kısmının alınması örneğin %40 veya %50 si gibi.

Bu tür sözleşme ile hasılatın paylaşılmasında arsa sahibin hem KDV hem de Gelir vergisi yönünden avantajları fazla.

Kdv avantajı

KDV kanunu açısından Türkiye’de yapılan

• Ticarî, sınaî, ziraî faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler,

• Her türlü mal ve hizmet ithalatı,

• Diğer faaliyetlerden doğan teslim ve hizmetler:

Katma değer vergisine

tabidir.

Hasılat paylaşımı sözleşmesi kapsamında hasılatın paylaşılması durumunda İnşaat firmasının, daire ve dükkanları satarak hasılatın belli bir yüzdesini arsa sahibine vermesi, yukarıdaki üç ana unsura da girmediğinden Arsa sahibi açısından KDV’ye tabi değildir.

Hasılat paylaşımı ve gelir paylaşımı gibi yöntemlerle yapılan inşaat işlerinde, bağımsız birimlerin üçüncü şahıslara satışında, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarihte sadece müteahhit tarafından üçüncü şahıslara fatura düzenlenir ve faturada gösterilen toplam bedel üzerinden bağımsız birimin niteliğine göre %1 veya %18 oranında KDV hesaplanır.

Ancak burada unutulmaması gereken en önemli husus arsa sahibinin vergi mükellefiyeti olamayan ve arsa alım-satımını sürekli ve mutad bir faaliyet olarak sürdürmeyen gerçek bir kişi olması gerekiyor. Aksi halde olay ticari kazanç hükümlerine göre vergilendirileceği için KDV’ye de tabi olacaktır.

Gelir vergisi avantajı

Arsa sahibinin arsa alım satımı gibi sürekli bir faaliyetinin olmaması halinde olayın ticari boyutundan bahsedilemeyeceği için sadece gelir vergisi açısından değer artışı kazancı sayılıp sayılmayacağı hususu önemlidir. Bu durumda da arsanın ediniliş şekli ve zamanı değer artışı vergisi açısından önemlidir. Gayrimenkullerde ediniliş (İktisap) tarihinin zamanı 25 Mart 2011 tarih ve GVK.76/2011-2 seri nolu GVK sirkülerinde örneklerle açıklanmıştır.

• Arsa Miras ya da Bağış Yolu İle Edinilmiş ise (İvazsız intikal)

Gelir İdaresi Başkanlığının 25 Mart 2011 tarih ve GVK.76/2011-2 sayılı Gelir Vergisi sirküsünde ivazsız intikallerde arsanın müteahhide kat karşılığı verilmesi sonucunda elde edilecek gelirin gelir Vergisine tabi tutulmayacağı açıklanmıştır. Hasılat paylaşımı da bir nevi arsanın müteahhide kat karşılığı vermesi gibi kabul edilmektedir.

• Arsanın Satın Alma Yolu İle Edinilmiş Olması:

GVK nun 80 inci maddesinde arsanın, satın alma tarihinden itibaren beş yıl geçtikten sonra(1 Ocak 2007’den önce edinilenlerde dört yıl) elden çıkartılmasından sağlanan kazanç (hasılat payı ile arsanın satın alma bedeli arasındaki fark) “değer artışı kazancı” olarak gelir vergisine tabi değildir.

Ancak arsanın satın alma tarihinden itibaren 5 yıl içinde elden çıkarılması gelir vergisine tabidir. Bu durumda arsanın iktisap (edinme) bedeli ile hasılattan alınan pay arasındaki fark “değer artışı kazancı” olarak gelir vergisine tabi tutulacaktır.

Hasılat paylaşımında yıl içinde birden fazla daire ya da işyeri satışında vergi idaresince olay arsa sahibi açısından “ticari kazanç” olarak da nitelendirilemeyecektir. Halbuki arsa karşılığı kat tesliminde böyle bir risk mevcuttur.

Belge düzeni

İnşaat firması,

Daire veya işyerlerini alıcılara teslim ettiğinde, yedi gün içinde faturasını düzenlemek zorunda. Düzenlenen faturada; teslim edilen konutun net alanı 150 m2’ye kadar ise %1, net alanı 150 m2 ve daha fazla ise veya işyeri ise %18 KDV hesaplanacak.

Hasılattan pay verdiğinde de arsa sahibine (KDV’siz) düzenlediği “gider pusulasını” imzalattıracak.